کبودی بعد از خون گیری یکی از عوارض شایع و معمولاً بی‌خطر است. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که مقداری خون از رگ خارج شده و زیر پوست جمع شود، که باعث تغییر رنگ ناحیه می‌گردد. در این مقاله به بررسی دلایل رایج بروز این کبودی و روش‌های پیشگیری از آن می‌پردازیم.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

دلایل رایج کبودی بعد از خون گیری

۱. فشار ندادن کافی پس از خون‌گیری

اگر بلافاصله پس از خون‌گیری فشار از روی محل برداشته شود، احتمال نفوذ خون به بافت زیر پوست و ایجاد کبودی بعد از خون گیری وجود دارد. بنابراین حداقل به مدت ۵ دقیقه با فشار ملایم محل خون‌گیری را نگه دارید.

۲. ماساژ دادن محل نمونه‌گیری

بعد از خون‌گیری از ماساژ دادن محل نمونه‌گیری خودداری کنید. کافی است یک پنبه یا گاز استریل را با فشار ملایم حداقل ۵ دقیقه روی محل نگه دارید. اگر خونریزی همچنان ادامه داشت، حتی پس از چسب زدن نیز به فشار دادن محل ادامه دهید.

۳. حرکت دادن دست حین نمونه‌گیری

تکان دادن یا جابه‌جا کردن دست حین خون‌گیری می‌تواند به رگ آسیب زده و باعث نشت خون شود. بنابراین بهتر است در طول فرآیند کاملاً آرام بمانید و دست خود را ثابت نگه دارید.

۴. پوشیدن لباس با آستین تنگ

آستین‌های تنگ پس از خون‌گیری می‌توانند با ایجاد فشار روی محل نمونه‌گیری، باعث نشت خون به بافت زیرین و ایجاد کبودی بعد از خون گیری شوند. بنابراین توصیه می‌شود هنگام آزمایش از لباس‌های راحت با آستین گشاد استفاده کنید، به‌ویژه در نمونه‌گیری‌های خانگی.

۵. مصرف داروهای رقیق‌کننده خون

داروهایی مانند وارفارین و آسپرین و همچنین برخی مکمل‌های گیاهی مانند زنجبیل، سیر و جنسینگ می‌توانند باعث کاهش انعقاد خون و افزایش احتمال کبودی شوند.

۶. داشتن پوست و رگ‌های حساس در سالمندان

با گذر زمان، رگ‌ها شکننده‌تر و پوست نازک‌تر می‌شود، بنابراین احتمال بروز کبودی بعد از خون گیری در افراد مسن افزایش می‌یابد.

۷. اختلالات انعقادی ارثی 

این بیماری‌ها باعث اختلال در روند طبیعی لخته‌شدن خون می‌شوند و احتمال خونریزی و کبودی بعد از خون گیری را افزایش می‌دهند.

۸. کمبود ویتامین K یا کاهش تعداد پلاکت‌ها

کمبود ویتامین K یا کاهش تعداد پلاکت‌های خون می‌تواند روند لخته شدن خون را کند کرده و احتمال بروز کبودی بعد از خون گیری را افزایش دهد.

اگر کبودی بعد از خون گیری اتفاق افتاد، چه باید کرد؟

اگر پکبودی بعد از خون گیری ایجاد شد، نگران نباشید. رعایت این نکات می‌تواند التهاب را کاهش داده و روند بهبود را تسریع کند:

• در ۲۴ ساعت اول، محل کبودی را با کمپرس سرد (مثلاً یخ پیچیده در پارچه) خنک نگه دارید.
• در صورت درد، می‌توانید از مسکن‌های ساده استفاده کنید، البته در صورتی که منع پزشکی نداشته باشید.
• مصرف ویتامین C می‌تواند به کاهش سریع‌تر کبودی بعد از خون گیری کمک کند.
• پس از ۲۴ ساعت، استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به بهبود خون‌مردگی کمک کند.

آیا کبودی بعد از خون گیری خطرناک است؟

در بیشتر موارد، خیر. کبودی‌ها معمولاً ظرف چند روز تا یک هفته به‌طور کامل بهبود می‌یابند. در این مدت از فشار دادن یا دستکاری محل کبودی خودداری کنید. با این حال، اگر کبودی بزرگ، دردناک یا طولانی‌مدت بود، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

کلام آخر 

در این مقاله به دلایل شایع کبودی بعد از خون گیری و روش‌های پیشگیری از آن پرداختیم. اگرچه عوامل ایجادکننده این کبودی متعدد هستند، اما معمولاً خطری جدی ندارند. با این حال، در صورتی که کبودی بزرگ، دردناک یا طولانی‌مدت باشد، می‌توانید به‌راحتی از طریق وب‌سایت بیمارستان مجازی ایران با پزشکان و متخصصان مشورت کنید، علت را شناسایی کرده و برای بهبودی سریع‌تر اقدام کنید. همچنین استفاده از سرویس آزمایش در محل بیمارستان مجازی ایران بهترین روش برای پیشگیری از کبودی است، زیرا تکنیسین‌های حرفه‌ای با تجهیزات کامل در محل شما حضور یافته و پیش از نمونه‌گیری با آرامش کامل، وضعیت سلامت شما را بررسی می‌کنند تا فرایند خون‌گیری در شرایطی ایمن، بدون استرس و راحت انجام شود.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

یائسگی فرایندی طبیعی است که در آن تخمدان‌ها توقف آزادسازی تخمک‌های بالغ را تجربه می‌کنند و میزان تولید هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن کاهش می‌یابد. این فرایند معمولاً بین سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی آغاز می‌شود، اما میانگین شروع آن حدود ۵۱ سالگی است. اگر بیش از ۶ ماه پریود نشده باشید، احتمالاً دوران یائسگی شما شروع شده است، اما از نظر بالینی یائسگی پس از ۱۲ ماه عدم پریود تأیید می‌شود. پزشک یا متخصص زنان برای تعیین آغاز یائسگی، علائم شما را بررسی کرده، چرخه‌های قاعدگی‌تان را ارزیابی می‌کند و ممکن است چند آزمایش نیز تجویز کند. در ادامه با انواع آزمایش‌های یائسگی و نحوه تفسیر نتایج آن‌ها آشنا می‌شویم.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

آزمایش یائسگی چیست؟

تغییرات ناشی از آغاز یائسگی در هر فرد متفاوت است و نمی‌توان تنها بر اساس علائم شروع آن را با اطمینان تشخیص داد. همچنین قطع قاعدگی ممکن است به دلایل دیگری غیر از یائسگی رخ دهد. بنابراین پزشک با انجام بررسی‌ها و آزمایش‌های مختلف، شروع یائسگی را به‌طور دقیق تأیید می‌کند.

در آزمایش‌های یائسگی، سطح هورمون‌هایی مانند استروژن و FSH در خون یا ادرار اندازه‌گیری می‌شود. این هورمون‌ها نقش کلیدی در تنظیم چرخه قاعدگی و باروری دارند و کاهش استروژن همراه با افزایش FSH باعث بروز علائم یائسگی می‌شود. در کنار این آزمایش‌ها، از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و معاینه فیزیکی نیز برای تشخیص یائسگی استفاده می‌شود. همچنین تست‌های خانگی وجود دارند که می‌توانند شروع یائسگی را تا حدی بررسی کنند، اما دقت آن‌ها محدود است و نتایج ممکن است اشتباه باشد.

چرا آزمایش یائسگی اهمیت دارد و بهترین زمان آن چه زمانی است؟

آزمایش یائسگی برای مشخص کردن این موضوع انجام می‌شود که آیا علائم فرد ناشی از شروع یائسگی است یا مربوط به مشکلات سلامتی دیگر. برخی از علائم یائسگی شامل موارد زیر هستند:

• نازک‌شدن مو
• خشکی پوست
• کاهش میل جنسی
• دوره‌های قاعدگی نامنظم
• گرگرفتگی
• تعریق شبانه
• مشکلات خواب
• خشکی، تحریک یا ترشحات واژن
• تغییرات خلق‌وخو
• افزایش وزن
• مشکل در تمرکز

پزشک ممکن است برای بررسی علت این علائم، سؤالاتی درباره سن، سابقه خانوادگی و وضعیت سلامت عمومی فرد مطرح کند. تقریباً در ۷۵ درصد موارد، علائم پیش‌یائسگی (perimenopause) در محدوده سنی معمول شروع می‌شوند و پزشک می‌تواند بدون آزمایش نیز یائسگی را تشخیص دهد. آزمایش یائسگی معمولاً زمانی تجویز می‌شود که علت علائم مشخص نباشد؛ به‌عنوان مثال، برای زنانی که عمل هیسترکتومی (برداشتن رحم) انجام داده‌اند، علائم یائسگی را چند سال قبل از سن ۵۰ سالگی تجربه می‌کنند یا علائمی غیرطبیعی دارند که می‌تواند نشانه یائسگی باشد.

بهترین زمان برای انجام آزمایش یائسگی به عواملی مانند سن، علائم یائسگی و سابقه خانوادگی یائسگی زودرس بستگی دارد. اگر هنوز پریود می‌شوید، توصیه می‌شود آزمایش‌ها در روز سوم چرخه قاعدگی انجام شوند، زیرا در این زمان سطح هورمون‌ها در بالاترین مقدار قرار دارد. معمولاً برای آزمایش یائسگی نیازی به ناشتایی نیست، اما ممکن است پزشک آزمایش‌های دیگری را نیز همزمان تجویز کند که نیازمند ناشتایی باشند.

انواع آزمایش یائسگی

برای بررسی وضعیت یائسگی پزشک می‌تواند از آزمایش‌ها و روش‌های تشخیصی زیر استفاده کند:

۱. آزمایش‌های هورمونی

با انجام چهار آزمایش هورمونی زیر می‌توان مشخص کرد که آیا دوران یائسگی آغاز شده است یا خیر:

الف. آزمایش سطح هورمون محرک فولیکول (FSH)
هورمون محرک فولیکول (FSH) توسط غده هیپوفیز قدامی ترشح می‌شود و درست قبل از آزاد شدن تخمک به بالاترین سطح خود می‌رسد. این هورمون بلوغ تخمک‌ها و تولید استرادیول را تحریک می‌کند. آزمایش FSH علاوه بر تشخیص یائسگی، می‌تواند اختلالات هیپوفیز را نیز نشان دهد.

در دوران یائسگی، تخمدان‌ها به FSH پاسخ نمی‌دهند و مغز برای جبران، میزان بیشتری از این هورمون تولید می‌کند. سطح FSH ممکن است در طول روز متفاوت باشد، بنابراین برای تشخیص یائسگی باید آن را در طول زمان بررسی کرد. بالا بودن مداوم FSH می‌تواند نشانه یائسگی دائمی باشد.

ب. آزمایش سطح هورمون لوتئینی (LH)
هورمون لوتئینی (LH) که توسط غده هیپوفیز ساخته می‌شود، در کنترل چرخه قاعدگی با FSH همکاری نزدیک دارد. آزمایش LH معمولاً از نمونه خون انجام می‌شود، اگرچه تست‌های خانگی با نمونه ادرار نیز موجود است، اما دقت آن‌ها محدود است.

در یائسگی، تخمدان‌ها دیگر به LH پاسخ نمی‌دهند و هیپوفیز برای جبران میزان بیشتری از این هورمون تولید می‌کند. سطح LH نیز مانند FSH در طول روز می‌تواند متفاوت باشد و برای تشخیص یائسگی باید آن را در طول زمان اندازه‌گیری کرد. بالابودن مداوم LH می‌تواند نشان‌دهنده یائسگی دائمی باشد، اگرچه برخی پزشکان معتقدند LH به اندازه FSH در تعیین یائسگی مفید نیست.

ج. آزمایش سطح استرادیول (E2)
استرادیول، شکل اصلی استروژن در دوران پیش از یائسگی، توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود و مسئول تنظیم چرخه قاعدگی و حمایت از دستگاه تناسلی زنان است. آزمایش E2 معمولاً با نمونه خون انجام می‌شود، اما نمونه ادرار یا بزاق نیز قابل استفاده است. تست‌های خانگی دقت کمتری دارند.

سطح پایین استرادیول می‌تواند نشانه یائسگی باشد، اما عوامل دیگری نیز ممکن است آن را تحت تأثیر قرار دهند؛ برای مثال مصرف داروی تاموکسیفن ممکن است باعث شود چند ماه پریود نشوید، حتی اگر سطح استرادیول طبیعی باشد. دلیل دقیق این موضوع مشخص نیست، اما احتمال دارد که تاموکسیفن اثر استروژن را در بافت سینه مسدود می‌کند ولی در سایر بافت‌ها اثر مشابه استروژن دارد.

د. آزمایش هورمون آنتی‌مولرین (AMH)
هورمون AMH توسط فولیکول‌های تخمدان تولید می‌شود و میزان عملکرد تخمدان‌ها را نشان می‌دهد. سطح بالای AMH نشان‌دهنده وجود تخمک‌های سالم در تخمدان‌هاست، در حالی که با افزایش سن و کاهش تعداد فولیکول‌ها، سطح AMH به طور طبیعی کاهش می‌یابد. این آزمایش می‌تواند نشان دهد عملکرد تخمدان‌ها کاهش یافته و به تشخیص یائسگی زودرس نیز کمک کند.

۲. تصویربرداری و معاینه فیزیکی

پزشک درباره تاریخ آخرین قاعدگی و علائم یائسگی از شما سؤال می‌کند. در مورد علائمی مانند گرگرفتگی، لکه‌بینی، نوسانات خلقی، مشکلات خواب یا مسائل جنسی راحت باشید و صریح پاسخ دهید، زیرا این اطلاعات معمولاً شواهد کافی برای تشخیص یائسگی را در اختیار پزشک قرار می‌دهند. گاهی نیز پزشک با سواب گرفتن از واژن، سطح pH آن را بررسی می‌کند؛ این مقدار در طول سال‌های باروری حدود ۴٫۵ است و در دوران یائسگی به حدود ۶ می‌رسد.

در صورتی که علائم یائسگی مشاهده شود، پزشک ممکن است آزمایش‌هایی برای رد سایر مشکلات سلامتی مانند نارسایی تخمدان یا اختلالات تیروئیدی تجویز کند. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• آزمایش عملکرد تیروئید
• پانل چربی (Lipid Profile)
• آزمایش‌های عملکرد کبد و کلیه

سونوگرافی نیز می‌تواند با نمایش تعداد فولیکول‌ها و حجم تخمدان‌ها به تشخیص یائسگی کمک کند. در این روش، پزشک تخمدان‌ها را بررسی و وجود تخمک یا فولیکول در آن‌ها را ارزیابی می‌کند. با این حال، برای تشخیص یائسگی معمولاً از سونوگرافی یا سایر روش‌های تصویربرداری به‌طور روتین استفاده نمی‌شود.

۳. آزمایش یائسگی زودرس

یائسگی زودرس می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی و سایر مشکلات سلامتی را افزایش دهد. اگر فکر می‌کنید ممکن است دچار یائسگی زودرس شده باشید، انجام آزمایش یائسگی می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد مدیریت سلامت و علائم خود تصمیم‌گیری کنید.

پزشک برای تشخیص نارسایی زودرس تخمدان، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و برای بررسی شرایطی مانند بارداری یا اختلالات تیروئیدی، آزمایش خون تجویز می‌کند. همچنین ممکن است آزمایش اندازه‌گیری سطح استرادیول نیز انجام شود، زیرا سطح پایین این هورمون می‌تواند نشانه کاهش عملکرد تخمدان‌ها باشد. معمولاً سطح استرادیول کمتر از ۳۰ نشان‌دهنده یائسگی است.

با این حال، مهم‌ترین آزمایش برای تشخیص یائسگی زودرس، اندازه‌گیری FSH است. FSH هورمونی است که تولید استروژن توسط تخمدان‌ها را تحریک می‌کند. وقتی تخمدان‌ها تولید استروژن را کاهش می‌دهند، سطح FSH افزایش می‌یابد. معمولاً سطح FSH بالای ۳۰ نشان‌دهنده ورود به دوران یائسگی است.

۴. تست خانگی یائسگی

با استفاده از کیت‌های تست خانگی یائسگی می‌توان هورمون‌های مرتبط با یائسگی را بررسی کرد. این کیت‌ها می‌توانند موارد زیر را اندازه‌گیری کنند:

• FSH: تست‌های خانگی FSH سطح بالای این هورمون را در نمونه ادرار مشخص می‌کنند، اما نمی‌توانند یائسگی را با قطعیت تشخیص دهند. دقت این تست‌ها نسبت به آزمایشگاه کمتر است.
• استروژن: تست‌های خانگی استروژن، سطح سه نوع استروژن شامل استرون، استرادیول و استریول را در بزاق اندازه‌گیری می‌کنند. سطح استرادیول می‌تواند در تعیین وضعیت یائسگی کمک‌کننده باشد، اما نتیجه آن باید توسط پزشک تفسیر شود.
• هورمون لوتئینی (LH): تست‌های خانگی LH سطح این هورمون را در نمونه ادرار اندازه‌گیری می‌کنند. این تست بیشتر برای تشخیص تخمک‌گذاری کاربرد دارد و معمولاً برای تشخیص یائسگی استفاده نمی‌شود.

تست‌های خانگی به‌طور کامل قابل اعتماد نیستند، به‌ویژه آن‌هایی که از بزاق استفاده می‌کنند. پیش از استفاده از این کیت‌ها، بهتر است حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

۵. سایر آزمایش‌ها

مشکلات دیگری نیز می‌توانند باعث بی‌نظمی قاعدگی یا توقف کامل چرخه قاعدگی شوند. در برخی موارد، پزشک آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند تا مشخص شود آیا عوامل دیگری غیر از یائسگی بر چرخه قاعدگی تأثیر گذاشته‌اند.

الف. آزمایش گنادوتروپین جفتی انسان (hCG)
این تست که به‌عنوان آزمایش بارداری نیز شناخته می‌شود، سطح hCG را در خون یا ادرار اندازه‌گیری می‌کند و مشخص می‌کند آیا فرد باردار است یا خیر.

ب. آزمایش پرولاکتین
اندازه‌گیری سطح هورمون پرولاکتین در خون می‌تواند وجود تومور هیپوفیز را نشان دهد. ترشح بیش از حد پرولاکتین توسط هیپوفیز می‌تواند باعث بی‌نظمی قاعدگی شود.

ج. آزمایش تیروئید
اندازه‌گیری هورمون محرک تیروئید (TSH) می‌تواند مشکلات تیروئیدی را مشخص کند. اختلالات تیروئید ممکن است علائمی شبیه یائسگی مانند خستگی یا عدم تحمل گرما ایجاد کنند.

شرایط انجام آزمایش یائسگی چیست؟

هر فردی که علائم پیش‌یائسگی را تجربه می‌کند، باید برای بررسی نیاز به آزمایش یائسگی به پزشک مراجعه کند. معمولاً انجام این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد، اما اگر آزمایش‌های دیگری نیز هم‌زمان تجویز شده باشد، ممکن است لازم باشد ۸ تا ۱۲ ساعت پیش از آزمایش ناشتا باشید.

مصرف برخی داروها و مکمل‌ها می‌تواند سطح هورمون‌ها و نتایج آزمایش یائسگی را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین لازم است پزشک را از داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید مطلع سازید.

اگر هنوز پریود می‌شوید اما چرخه قاعدگی شما نامنظم است، بهتر است آزمایش یائسگی را در روز سوم چرخه قاعدگی انجام دهید، زیرا در این روز سطح هورمون‌ها در بالاترین حد خود قرار دارد.

تفسیر آزمایش یائسگی

تفسیر آزمایش یائسگی می‌تواند بسته به سن، سابقه سلامتی و شرایط فرد متفاوت باشد. نتایج آزمایش ممکن است بین آزمایشگاه‌ها نیز کمی متفاوت باشد، اما به‌طور کلی در دوران یائسگی سطح FSH افزایش و سطح استروژن کاهش می‌یابد. حتماً از پزشک خود بخواهید که نتایج آزمایش برای وضعیت شما چه معنایی دارند.

نتایج آزمایش استرادیول بر حسب پیکوگرم در میلی‌لیتر (pg/mL) گزارش می‌شود. محدوده‌های معمول عبارتند از:

• ۳۰ تا ۴۰۰ پیکوگرم در میلی‌لیتر برای زنان در دوران پیش‌یائسگی
• صفر تا ۳۰ پیکوگرم در میلی‌لیتر برای زنان یائسه
• ۱۰ تا ۵۰ پیکوگرم در میلی‌لیتر برای مردان

سطح پایین استرادیول می‌تواند نشانه نارسایی تخمدان (یائسگی زودرس) یا کاهش استروژن ناشی از کاهش وزن سریع یا بی‌اشتهایی باشد. سطح بالاتر نیز ممکن است نشان‌دهنده تومور تخمدان یا اختلال در غدد فوق‌کلیوی باشد.

آزمایش FSH گاهی برای تشخیص دوران پیش‌یائسگی یا یائسگی استفاده می‌شود. سطح FSH بالای ۳۰ واحد بین‌المللی در لیتر (IU/L) معمولاً با دوران پیش‌یائسگی مرتبط است، اما در زنان یائسه سطوح ۷۰ تا ۹۰ IU/L نیز غیرمعمول نیست.

اکثر متخصصان زنان بر اساس سابقه قاعدگی و علائم یائسگی، تصمیم می‌گیرند که فرد در دوران پیش‌یائسگی یا یائسگی قرار دارد. آزمایش FSH به‌تنهایی یک آزمایش تشخیصی قطعی برای یائسگی محسوب نمی‌شود. در مراحل اولیه گذار یائسگی، ممکن است سطح استرادیول بالا باشد، زیرا فولیکول‌های باقی‌مانده در تخمدان‌ها هنوز قادر به پاسخ به FSH و تولید استروژن هستند. بنابراین تشخیص یائسگی معمولاً با سطوح بسیار پایین یا بسیار بالای استرادیول انجام می‌شود.

مزایا و معایب آزمایش‌های یائسگی چیست؟

آزمایش یائسگی مزایای متعددی دارد، ازجمله:

• تأیید یا رد یائسگی؛
• در صورت تأیید یائسگی، امکان شروع درمان مناسب علائم مانند خشکی واژن، گرگرفتگی و تغییرات خلقی با توجه به سطح هورمون‌ها؛
• آگاهی از وضعیت هورمونی به پیشگیری از عوارض یائسگی مانند پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی و برخی سرطان‌های مرتبط با یائسگی و انجام اقدامات لازم؛
• کمک به برنامه‌ریزی بارداری و اطلاع از بازه زمانی باروری در صورت تمایل به بارداری.

با این حال، آزمایش‌های خون برای تعیین وضعیت یائسگی محدودیت‌هایی دارند:

• سطح هورمون‌ها در طول چرخه قاعدگی و حتی در روزهای مختلف آن نوسان دارد، بنابراین اگر پریودها نامنظم باشند، تعیین زمان مناسب برای آزمایش دشوار است؛
• آزمایش خون به‌تنهایی نمی‌تواند مرحله دقیق دوران گذار یائسگی را مشخص کند. پزشک نمی‌تواند تنها بر اساس یکبار بالابودن سطح FSH یائسگی را تأیید کند؛ سطح FSH باید به‌طور مداوم بالا باشد و در کنار آن، حداقل ۱۲ ماه پریود نشدن رخ دهد تا یائسگی تأیید شود؛
• علائم یائسگی معمولاً شاخص بهتری برای تشخیص پیش‌یائسگی هستند. حتی اگر سطح FSH پایین باشد، وجود علائمی مانند گرگرفتگی یا تغییرات قاعدگی نمی‌تواند پیش‌یائسگی را رد کند؛
• در زنانی که داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری حاوی استروژن مصرف می‌کنند، سطح FSH ممکن است سرکوب شود و آزمایش FSH بازتاب دقیق وضعیت یائسگی نباشد.

چه بیماری‌هایی موجب اختلال در آزمایش‌های یائسگی می‌شوند؟

برخی بیماری‌ها و مشکلات سلامت می‌توانند علائمی شبیه به علائم یائسگی ایجاد کنند. از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اختلالات تیروئید
• مشکلات هیپوتالاموس
• اختلال در عملکرد غده هیپوفیز
• سرطان تخمدان
• شیمی‌درمانی
• پرتو درمانی
• نارسایی کلیه
• نارسایی کبد

کلام آخر

گرچه در بسیاری از موارد می‌توان با توجه به سن و علائم، شروع یائسگی را تشخیص داد، اما در شرایطی مانند یائسگی زودرس یا وجود بیماری‌هایی با علائم مشابه، انجام آزمایش یائسگی ضروری است. پیش از مراجعه به پزشک، علائم خود را ثبت کنید، به زمان آخرین قاعدگی توجه داشته باشید و هرگونه بی‌نظمی در چرخه قاعدگی را به پزشک اطلاع دهید. همچنین مصرف داروها و مکمل‌های خود را با پزشک در میان بگذارید. لازم به ذکر است که در هر مکان می‌توانید از طریق سایت بیمارستان مجازی ایران با پزشکان و متخصصان باتجربه مشورت کرده و راهنمایی‌ها و توصیه‌های لازم را دریافت کنید.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

آزمایش اسید اوریک (Uric Acid Test) یکی از تست‌های مهم برای سنجش سطح این ماده در خون یا ادرار است. افزایش اسید اوریک می‌تواند با بروز بیماری‌هایی مانند نقرس، سنگ کلیه و برخی مشکلات متابولیک ارتباط داشته باشد. انجام این تست به‌ویژه برای افرادی که دچار دردهای ناگهانی مفاصل یا اختلال در عملکرد کلیه هستند اهمیت بیشتری دارد. در مجله سلامت بیمارستان مجازی ایران، شما با مراحل انجام آزمایش، نکات آمادگی، شیوه تفسیر نتایج و نقش آن در حفظ سبک زندگی سالم آشنا می‌شوید.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

آزمایش اسید اوریک خون چیست؟

آزمایش اسید اوریک خون یکی از تست‌های مهم در بررسی وضعیت سلامت بدن است که برای سنجش میزان اسید اوریک (Uric Acid) در خون انجام می‌شود. اسید اوریک یک ماده زائد حاصل از تجزیه پورین‌ها است؛ پورین‌ها ترکیباتی هستند که به‌طور طبیعی در برخی مواد غذایی مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی، جگر و حبوبات یافت می‌شوند. به‌طور طبیعی، کلیه‌ها این ماده را فیلتر کرده و از بدن دفع می‌کنند، اما افزایش بیش از حد آن می‌تواند موجب رسوب کریستال‌ها در مفاصل یا کلیه شده و زمینه‌ساز بیماری‌هایی مانند نقرس یا سنگ کلیه شود.

این تست اغلب همراه با سایر آزمایش‌ها برای ارزیابی عملکرد کلیه، بررسی اثرات شیمی‌درمانی یا تشخیص علت دردها و التهاب‌های مفصلی به کار می‌رود. سنجش سطح اسید اوریک خون در کنار علائم بالینی به پزشک کمک می‌کند بیماری‌های زمینه‌ای را شناسایی کرده و درمان مناسب را آغاز کند.

چرا آزمایش اسید اوریک (Uric acid) انجام می‌شود و اهمیت دارد؟

آزمایش اسید اوریک (UA) یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین تست‌ها برای بررسی سلامت متابولیک و عملکرد کلیه است. اسید اوریک محصول نهایی تجزیه پورین‌ها در بدن محسوب می‌شود که عمدتاً از طریق کلیه دفع می‌گردد. زمانی که سطح آن بیش از حد طبیعی افزایش یابد، احتمال رسوب کریستال‌های اورات در مفاصل، کلیه‌ها یا بافت‌های نرم بیشتر می‌شود و می‌تواند به بیماری‌هایی مانند نقرس، سنگ کلیه یا حتی نارسایی کلیوی منجر شود. از سوی دیگر، پایین بودن غیرطبیعی سطح اسید اوریک نیز ممکن است نشانه برخی بیماری‌های نادر کبدی، کلیوی یا اختلالات ژنتیکی باشد. چون این تغییرات معمولاً در مراحل اولیه بدون علامت هستند، انجام به‌موقع این آزمایش نقش مهمی در پیشگیری، تشخیص زودهنگام و پیگیری درمان دارد.

مهم‌ترین دلایل انجام آزمایش اسید اوریک شامل موارد زیر است:

• بررسی علت درد، التهاب یا تورم مفاصل (به‌ویژه در تشخیص نقرس)
• پایش بیماران تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی به دلیل افزایش ناگهانی پورین‌ها
• ارزیابی عملکرد کلیه در دفع مواد زائد
• بررسی علت تشکیل سنگ‌های کلیوی به‌ویژه سنگ‌های اسید اوریکی
• کمک به تشخیص و پیگیری بیماری‌هایی مانند لوسمی، مولتیپل میلوما و سرطان‌های متاستاتیک
• غربالگری پره‌اکلامپسی در زنان باردار
• بررسی اختلالات ارثی در متابولیسم پورین‌ها
• کنترل دوره‌ای در افراد با سابقه هایپراوریسمی بدون علامت (افزایش اسید اوریک بدون نشانه)

این آزمایش با یک ارزیابی ساده و دقیق، اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت متابولیک بدن، کارکرد کلیه و احتمال بروز بیماری‌های جدی در اختیار پزشک قرار می‌دهد. تشخیص زودهنگام مشکلات مرتبط با اسید اوریک، امکان شروع سریع درمان، اصلاح سبک زندگی و کاهش خطر عوارض طولانی‌مدت را فراهم می‌کند.

چه کسانی باید آزمایش اسید اوریک بدهند؟

آزمایش اسید اوریک معمولاً به‌عنوان بخشی از بررسی‌های تشخیصی برای افرادی تجویز می‌شود که مشکوک به مشکلات متابولیکی، کلیوی یا التهابی مانند نقرس هستند. این تست حتی در افراد بدون علامت اما دارای عوامل خطر نیز اهمیت دارد، زیرا تغییر سطح اسید اوریک (افزایش یا کاهش) در مراحل اولیه معمولاً بدون نشانه‌های مشخص رخ می‌دهد. به همین دلیل، انجام این آزمایش در گروه‌های خاص می‌تواند از بروز عوارض جدی پیشگیری کند.

گروه‌هایی که بیشتر به آزمایش اسید اوریک نیاز دارند عبارت‌اند از:

• افراد با علائم نقرس: مانند درد ناگهانی، تورم و قرمزی مفاصل، به‌ویژه انگشت شست پا
• افراد دارای سابقه خانوادگی نقرس یا سنگ کلیه: برای بررسی زمینه ژنتیکی و پیشگیری از ابتلا
• بیماران تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی: به دلیل افزایش ناگهانی پورین ناشی از تجزیه سلول‌ها
• افراد با سابقه مکرر سنگ کلیه یا سنگ‌های اسید اوریکی: برای تشخیص نوع سنگ و اصلاح رژیم غذایی یا دارویی
• مبتلایان به بیماری‌های مزمن کلیوی یا کبدی: جهت پایش عملکرد کلیه و دفع مواد زائد
• افراد دارای چاقی، فشار خون بالا، دیابت یا سندرم متابولیک: به دلیل ارتباط مستقیم این بیماری‌ها با افزایش سطح اسید اوریک
• زنان باردار مشکوک به پره‌اکلامپسی (فشار خون بارداری): برای جلوگیری از عوارض خطرناک دوران بارداری
• افرادی با رژیم غذایی سرشار از پورین: شامل گوشت قرمز، دل و جگر، غذاهای دریایی یا نوشیدنی‌های شیرین
• مصرف‌کنندگان برخی داروها: مانند آسپیرین، دیورتیک‌ها، سیکلوسپورین یا داروهای ضد نقرس

انجام این آزمایش در افراد پرخطر، روشی مؤثر برای تشخیص زودهنگام، پیشگیری و کنترل بیماری‌های مرتبط با متابولیسم پورین است. تشخیص به‌موقع می‌تواند از بروز حملات نقرس، تشکیل سنگ‌های کلیوی و عوارض ناشی از آن جلوگیری کرده و به انتخاب بهترین مسیر درمانی کمک کند.

نحوه انجام آزمایش اسید اوریک چگونه است؟

آزمایش اسید اوریک به دو روش اصلی انجام می‌شود: آزمایش خون و آزمایش ادرار ۲۴ ساعته. انتخاب روش مناسب بسته به هدف پزشک متفاوت است. در مواردی مانند تشخیص نقرس، بررسی عملکرد کلیه یا پایش بیماران تحت شیمی‌درمانی، آزمایش خون کافی خواهد بود. اما برای ارزیابی دقیق میزان دفع اسید اوریک و بررسی احتمال تشکیل سنگ‌های کلیوی، معمولاً آزمایش ادرار ۲۴ ساعته توصیه می‌شود. رعایت نکات آماده‌سازی پیش از آزمایش، نقش مهمی در دقت نتایج دارد.

مراحل انجام آزمایش ادرار ۲۴ ساعته اسید اوریک:

• دفع اولین ادرار صبحگاهی در توالت و یادداشت زمان آن (برای مثال ساعت ۸ صبح)
• جمع‌آوری تمام ادرار طی ۲۴ ساعت بعد در ظرف مخصوص و نگهداری آن در یخچال یا محیط خنک
• ثبت آخرین ادرار در پایان ۲۴ ساعت (مثلاً ساعت ۸ صبح روز بعد)
• تحویل نمونه کامل به آزمایشگاه برای اندازه‌گیری سطح اسید اوریک

انتخاب درست نوع آزمایش و اجرای دقیق مراحل آن، کمک می‌کند سطح واقعی اسید اوریک خون یا ادرار مشخص شود. از آنجا که افزایش یا کاهش این ماده می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند نقرس، سنگ کلیه یا اختلالات متابولیکی شود، اطلاع کامل به پزشک درباره داروهای مصرفی، رژیم غذایی و شرایط جسمی اهمیت زیادی در تفسیر نتایج و انتخاب درمان دارد.

نتایج و تفسیر آزمایش اسید اوریک چگونه است؟

نتایج آزمایش اسید اوریک نقش مهمی در تشخیص، پیشگیری و مدیریت بیماری‌هایی مانند نقرس، سنگ کلیه و اختلالات کلیوی دارند. وجود مقدار مشخصی از اسید اوریک در خون یا ادرار طبیعی است، اما افزایش یا کاهش غیرطبیعی آن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات متابولیکی یا کلیوی باشد.

تفسیر نتایج بسته به نوع نمونه (خون یا ادرار) و شرایط بالینی بیمار متفاوت است. معمولاً بررسی هم‌زمان این دو آزمایش، تصویر کامل‌تری از وضعیت سلامت فرد ارائه می‌دهد. با این حال، تفسیر نهایی باید توسط پزشک و همراه با ارزیابی علائم بالینی انجام شود.

برای دریافت تفسیر دقیق و سریع نتایج آزمایش خود، می‌توانید از خدمات تفسیر آنلاین آزمایش بیمارستان مجازی ایران استفاده کنید و بدون مراجعه حضوری پاسخ آزمایش را با پزشک بررسی نمایید.

چه غذاهایی اسید اوریک را بالا می‌برند؟

رژیم غذایی نقش کلیدی در تنظیم سطح اسید اوریک بدن دارد. بسیاری از خوراکی‌ها حاوی پورین هستند که پس از تجزیه در بدن به اسید اوریک تبدیل می‌شوند. مصرف زیاد این مواد می‌تواند منجر به افزایش اسید اوریک و بروز مشکلاتی مانند نقرس، سنگ کلیه یا اختلالات کلیوی شود. به همین دلیل، محدود کردن مصرف غذاهای پرپورین به‌ویژه در افرادی که سابقه هیپراوریسمی دارند، اقدامی مهم در پیشگیری و درمان است.

غذاهایی که سطح اسید اوریک را افزایش می‌دهند:

• گوشت قرمز (گاو، گوسفند)
• فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس، کالباس و همبرگر
• احشاء داخلی حیوانات (جگر، قلوه، دل، مغز، زبان)
• غذاهای دریایی و ماهی‌های چرب مانند ساردین، تن، میگو، خرچنگ، صدف، هشت‌پا و کولی
• برخی سبزیجات مانند مارچوبه، اسفناج، نخودفرنگی و قارچ (در مصرف زیاد)
• حبوبات خشک مثل عدس و لوبیا (در افراد حساس باید محدود شوند)
• لبنیات پرچرب و پنیرهای تخمیری
• نوشیدنی‌های شیرین‌شده با فروکتوز (نوشابه، آبمیوه صنعتی)
• مشروبات الکلی به‌ویژه آبجو و شراب قرمز
• مصرف زیاد کافئین (در افراد حساس)

برای افراد مبتلا به اسید اوریک بالا یا بیماری‌هایی نظیر نقرس و سنگ کلیه، توصیه می‌شود مصرف این خوراکی‌ها کاهش یابد و در مقابل، منابع پروتئینی سالم مثل لبنیات کم‌چرب، حبوبات در حد متعادل، سبزیجات تازه و نوشیدنی‌های بدون فروکتوز جایگزین شوند. همچنین، نوشیدن مایعات کافی و اصلاح رژیم غذایی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای کنترل اسید اوریک بالا به شمار می‌آیند.

با آزمایش اسید اوریک چه بیماری‌هایی تشخیص داده می‌شود؟

آزمایش اسید اوریک خون و ادرار از مهم‌ترین تست‌های تشخیصی در ارزیابی سلامت متابولیک و عملکرد کلیه‌ها به شمار می‌رود. بالا یا پایین بودن سطح اسید اوریک می‌تواند نشان‌دهنده اختلال در دفع یا تولید بیش‌ازحد این ماده در بدن باشد. شناسایی زودهنگام این تغییرات، نقش مهمی در پیشگیری از بروز عوارض جدی مانند آسیب مفصلی و کلیوی دارد.

بیماری‌ها و اختلالاتی که با آزمایش اسید اوریک قابل شناسایی یا پایش هستند عبارتند از:

• نقرس (Gout): نوعی آرتریت دردناک ناشی از تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل.
• سنگ کلیه: به‌ویژه سنگ‌های اوریکی که حاصل رسوب اسید اوریک در مجاری ادراری هستند.
• بیماری‌های کلیوی: مانند نارسایی مزمن کلیه یا اختلال در دفع مواد زائد.
• سرطان‌های خونی: از جمله لوسمی و مولتیپل میلوما که با تخریب گسترده سلول‌ها همراهند.
• سرطان‌های متاستاتیک: به‌خصوص در بیماران تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی.
• سندرم فانکونی: یک اختلال نادر کلیوی با دفع غیرطبیعی اسید اوریک.
• بیماری ویلسون: اختلال متابولیکی نادری که باعث کاهش سطح اسید اوریک می‌شود.
• الکلیسم: با تأثیر منفی بر عملکرد کلیه و تغییر سطح اسید اوریک.
• پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری): که معمولاً با افزایش سطح اسید اوریک همراه است.

این آزمایش صرفاً برای تشخیص نقرس به‌کار نمی‌رود، بلکه ابزاری کاربردی در بررسی طیف وسیعی از بیماری‌های متابولیک، کلیوی، خونی و ژنتیکی است. تفسیر نتایج در کنار سایر تست‌های مرتبط، به پزشک کمک می‌کند تا تصویر جامع‌تری از وضعیت سلامت بیمار به دست آورد و در صورت نیاز، درمان مناسب را آغاز نماید.

تست‌های مربوط با آزمایش اسید اوریک چیست؟

آزمایش اسید اوریک به‌تنهایی قادر است نشانه‌های مهمی درباره متابولیسم پورین، عملکرد کلیه‌ها و بیماری‌هایی مانند نقرس یا سنگ کلیه ارائه دهد. با این حال، برای تشخیص دقیق‌تر و یافتن علل زمینه‌ای، پزشک معمولاً تست‌های تکمیلی را در کنار این آزمایش درخواست می‌کند. این تست‌ها به ارزیابی بهتر وضعیت کلیه، بررسی مواد زائد در ادرار و تحلیل شرایط متابولیکی یا التهابی بدن کمک می‌کنند.

مهم‌ترین آزمایش‌های مرتبط با تست اسید اوریک شامل موارد زیر است:

• آنالیز ادرار (Urinalysis): بررسی وجود خون، پروتئین یا کریستال در ادرار و تشخیص مشکلات کلیوی یا عفونت.
• کراتینین (Creatinine): سنجش عملکرد کلیه و محاسبه نرخ تصفیه گلومرولی (GFR).
• BUN (Blood Urea Nitrogen): اندازه‌گیری سطح اوره خون برای بررسی عملکرد کلیه و متابولیسم پروتئین.
• Urea Test: معمولاً همراه با BUN برای تکمیل ارزیابی.
• آنالیز مایع مفصلی (Synovial Fluid Analysis): شناسایی کریستال‌های اورات در مفاصل در موارد مشکوک به نقرس.
• تست‌های کبدی و الکترولیت‌ها: جهت بررسی بیماری‌هایی مانند ویلسون یا اختلالات متابولیکی مرتبط با کبد.

ارزش واقعی آزمایش اسید اوریک زمانی مشخص می‌شود که همراه با این تست‌های مکمل تفسیر گردد. این ترکیب اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا نه‌تنها سطح اسید اوریک، بلکه علت اصلی افزایش یا کاهش آن را مشخص کرده و درمان مناسب را طراحی کند. اهمیت این رویکرد در بیماران مشکوک به نقرس، مشکلات کلیوی یا افرادی که تحت درمان‌های سرطانی قرار دارند، بسیار بالاست.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

آیا به‌راحتی کبود می‌شوید و زخم‌هایتان دیرتر از حد معمول بند می‌آیند؟ دوره‌های قاعدگی سنگین دارید یا گهگاه خون‌دماغ می‌شوید؟ حتی در ادرارتان خون مشاهده می‌کنید بدون اینکه دلیلش را بدانید؟ ممکن است دچار اختلال در لخته‌شدن خون باشید! یکی از راه‌های بررسی این مشکل، اندازه‌گیری «مدت‌زمان لخته‌شدن پلاسمای خون» است که با آزمایش «PT» یا «زمان پروترومبین» انجام می‌شود. این آزمایش ساده و بی‌خطر است و برای ارزیابی وضعیت بدن کاربرد دارد، اما لزوماً برای همه بیماران ضروری نیست. در این مقاله، به معرفی تست PT، تفسیر نتایج آن و محدوده نرمال این فاکتور انعقادی می‌پردازیم.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

آزمایش PT چیست؟

همه ما تجربه کرده‌ایم که جایی از بدنمان بریده شود و بعد از چند دقیقه خون‌ریزی متوقف شود و وضعیت به حالت طبیعی بازگردد! این نتیجه عملکرد هوشمند پلاکت‌ها و فاکتورهای انعقادی است که با هم یک لخته خون قوی برای بستن زخم ایجاد می‌کنند. گاهی اوقات، به‌دلیل اختلالات خونی، بیماری‌های کبدی، کمبود ویتامین K یا مصرف برخی داروها، بدن قادر به تولید فاکتورهای انعقادی مناسب نیست. اگر تولید فاکتور دوم یعنی «پروترومبین» کاهش یابد، توانایی بدن برای لخته‌سازی خون نیز کاهش پیدا می‌کند.

آزمایش PT یا «Prothrombin Time» میزان سرعت لخته شدن پلاسمای خون را اندازه می‌گیرد تا علت دقیق مشکلات خون‌ریزی یا اختلالات انعقادی مشخص شود. برای تشخیص کامل، این تست معمولاً همراه با آزمایش PTT انجام می‌شود.

چرا آزمایش PT تجویز می‌شود؟

آزمایش PT لزوماً برای تشخیص بیماری انجام نمی‌شود، اما وقتی پزشک علائمی مانند کبودی آسان، خون‌ریزی مداوم، قاعدگی شدید، مشاهده خون در ادرار، بینی یا لثه و درد یا تورم مفاصل را مشاهده کند، این آزمایش را تجویز می‌کند تا نوع اختلال خون‌ریزی مشخص شود. به‌طور کلی، هدف از انجام این تست یکی از موارد زیر است: بررسی سلامت و عملکرد کبد، ارزیابی اختلالات انعقادی ناشی از بیماری و شناسایی علت خون‌ریزی‌های غیرطبیعی.

PT Activity چیست؟

نتیجه آزمایش PT، که رایج‌ترین تست غربالگری برای بررسی انعقاد خون است، به صورت عددی و در چند قالب مختلف گزارش می‌شود: زمان لخته‌شدن خون بر حسب ثانیه (PTs)، درصد فعالیت فاکتور (PTp) و نسبت استاندارد بین‌المللی (INR). به‌عبارت دیگر، PT Activity در برگه آزمایش نشان‌دهنده مدت‌زمان لازم برای لخته شدن خون به صورت درصد است. پزشکان ما در بیمارستان مجازی ایران برای اطمینان از صحت و نرمال بودن نتایج، این تست را همراه با سایر آزمایش‌های کنترل فاکتورهای انعقادی انجام می‌دهند تا نتیجه دقیق و قابل اعتماد باشد.

چه کسانی باید از آزمایش PT استفاده کنند؟

رایج‌ترین دلایل انجام این تست عبارت‌اند از:

• افرادی که مشکلات کبدی دارند یا دچار کمبود ویتامین K هستند.
• کسانی که بدون دلیل واضح دچار خون‌ریزی یا کبودی غیرطبیعی شده‌اند.
• افرادی که به دلیل ابتلا به هموفیلی، در معرض اختلالات انعقادی قرار دارند.

علاوه بر این:

• این تست قبل از جراحی‌های بزرگ انجام می‌شود تا از توانایی بدن برای لخته‌سازی خون اطمینان حاصل شود.
• پزشک برای کنترل و تنظیم دقیق دوز داروهای رقیق‌کننده خون، آزمایش PT را تجویز می‌کند.
• انجام این تست برای افرادی که دچار خون‌ریزی طولانی‌مدت یا بدون علت مشخص هستند، ضروری است.

شرایط انجام آزمایش PT چیست؟

این آزمایش ساده و کم‌دردسر نیازی به آمادگی خاص ندارد و حتی لازم نیست ناشتا باشید. تنها نکته مهم، در صورتی است که تحت درمان با داروهای ضدانعقاد خون قرار دارید؛ حتماً با پزشک خود مشورت کنید، زیرا داروهای رقیق‌کننده خون می‌توانند نتیجه آزمایش را تحت تأثیر قرار دهند. به همین دلیل، بهترین زمان انجام تست، قبل از مصرف دُز روزانه این داروها است.

آزمایش PT چگونه انجام می‌شود؟

آزمایش خون PT از دسته آزمایش‌های هماتولوژی است و معمولاً نمونه‌گیری آن از طریق ورید انجام می‌شود. در برخی موارد، نمونه خون از انگشت نیز گرفته می‌شود. این روش، حتی در نمونه‌گیری وریدی، کاملاً سرپایی است و تنها چند دقیقه زمان می‌برد.

مقدار نرمال به چه صورت است؟

نتیجه آزمایش شما به صورت یک نسبت استاندارد بین‌المللی (INR) ارائه می‌شود و به شکل عددی نمایش داده می‌شود. برای افراد سالم بدون بیماری زمینه‌ای و بدون مصرف داروهای رقیق‌کننده، زمان نرمال لخته‌شدن خون (PT) بین ۱۱ تا ۱۳.۵ ثانیه است. یعنی خون باید نهایتاً در این بازه زمانی لخته شود. همچنین، مقدار INR برای افراد سالم بین ۰٫۹ تا ۱٫۱ و برای افرادی که تحت درمان با داروی وارفارین هستند، بین ۲ تا ۳٫۵ قرار دارد.

نتایج و تفسیر آزمایش PT چگونه است؟

تفسیر نتایج آزمایش PT چندان پیچیده نیست. اگر زمان لخته‌شدن خون شما در محدوده نرمال باشد، احتمالاً مشکلی در انعقاد خون ندارید و وضعیت سلامت شما طبیعی است. محدوده نرمال PT برای افراد سالم پیش‌تر ذکر شد. در برخی شرایط، مانند داشتن دریچه مکانیکی قلب، تشکیل لخته خون ممکن است طولانی‌تر شود و برای این افراد محدوده PT کمی بالاتر در نظر گرفته می‌شود. همین موضوع برای بیماران مبتلا به بیماری‌های کبدی، کمبود ویتامین K یا نقص فاکتورهای انعقادی نیز صدق می‌کند. همچنین، در مواردی که بیمار تحت درمان برای ترومبوز پیچیده یا بیماری‌های خاص خون‌ریزی باشد، پزشک ممکن است محدوده هدف INR را مطابق شرایط فرد تغییر دهد. بنابراین، تفسیر دقیق این آزمایش باید توسط پزشک متخصص انجام شود. برای دریافت تفسیر دقیق و آنلاین نتایج آزمایش خود، می‌توانید از خدمات تفسیر آزمایش سایت بیمارستان مجازی ایران استفاده کنید.

علائم غیر عادی بودن آزمایش PT چیست؟

اگر عدد PT بالاتر از محدوده نرمال باشد، به این معناست که روند لخته‌شدن خون در بدن طولانی‌تر از حد معمول است و مشکلی وجود دارد. این افزایش معمولاً ناشی از بیماری‌های کبدی، نقص ارثی فاکتورهای انعقادی، کمبود ویتامین، انسداد مجرای صفراوی، مسمومیت با سالیسیلات، انتقال خون زیاد، مصرف داروی وارفارین یا انعقاد داخل عروقی منتشره است.

از طرف دیگر، اگر عدد PT کمتر از حد نرمال باشد، خون سریع‌تر از حالت عادی لخته می‌شود که این هم غیرطبیعی است. این وضعیت می‌تواند ناشی از استراحت طولانی‌مدت، مصرف دخانیات، سرطان، چاقی یا مصرف داروهای هورمونی باشد.

نشانه‌های بالا بودن PT در آزمایش خون

وقتی نتیجه آزمایش PT بالاتر از حد نرمال باشد، نشان‌دهنده مشکل در انعقاد خون است و خون دیرتر لخته می‌شود. در این شرایط، خون‌ریزی از زخم‌ها طولانی‌تر است، پوست به‌راحتی بر اثر ضربه‌های کوچک کبود می‌شود و فرد ممکن است با عوارضی مانند خون‌دماغ شدن یا خون‌ریزی مکرر لثه مواجه شود.

نشانه‌های پایین بودن PT در آزمایش خون

اگر نتیجه آزمایش PT کمتر از حد نرمال باشد، یعنی سرعت لخته‌شدن خون بالاست و این وضعیت می‌تواند خطرناک باشد، زیرا تشکیل لخته در اندام‌های بدن می‌تواند عملکرد آنها را مختل کند. علائمی که در این شرایط ممکن است بروز کند شامل گرفتگی عضلات، دردهای ضربان‌دار، تورم و قرمزی دست و پا، تنگی نفس، درد شدید قفسه سینه و سرفه‌های خونی است.

چه عواملی بر نتیجه تست PT اثرگذار هستند؟

نتیجه آزمایش PT تحت تأثیر چند عامل مهم قرار می‌گیرد. از جمله این عوامل می‌توان به اختلالات انعقادی و مصرف داروهای رقیق‌کننده خون اشاره کرد. در صورتی که لخته خون به‌صورت منتشر در عروق تشکیل شود، فرد دچار بیماری‌های کبدی باشد یا سطح ویتامین K بدن پایین باشد، احتمالاً نتیجه PT از محدوده نرمال (۲ تا ۳) خارج و غیرطبیعی خواهد شد. مصرف نامنظم وارفارین، ابتلا به اسهال یا سندرم‌های سوءجذب نیز می‌تواند زمان PT را تغییر دهد. حتی مصرف الکل عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار داده و زمان PT را طولانی می‌کند. علاوه بر این، مصرف مولتی‌ویتامین‌ها، قرص‌های مسکن و داروهای سرماخوردگی نیز می‌تواند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد.

مواد غذایی تاثیرگذار در نتیجه آزمایش PT چیست؟

گاهی مصرف سبزیجات برگ‌دار می‌تواند زمان لخته‌شدن خون را کاهش دهد. این سبزیجات به جذب بهتر ویتامین K کمک می‌کنند، فاکتورهای انعقادی وابسته به این ویتامین افزایش می‌یابند و در نتیجه زمان PT کوتاه‌تر می‌شود. همچنین ویتامین‌هایی موجود در میوه‌هایی مثل انبه، گریپ‌فروت و آووکادو می‌توانند مدت زمان لخته‌شدن خون را کاهش داده و بر نتیجه آزمایش PT تأثیر بگذارند. مصرف غذاهایی مانند جگر، کلم بروکلی، نخود، چای سبز، کلم پیچ، سبزی شلغم و محصولات سویا نیز می‌تواند روی نتایج این تست اثر بگذارد. به‌طور کلی، هرچقدر رژیم غذایی شما غنی از ویتامین K باشد، عدد PT کمتر خواهد بود و هرچه این ویتامین کمتر باشد، عدد PT افزایش می‌یابد.

تست‌های مربوط با آزمایش PT چیست؟

آزمایش PT بهتر است همراه با آزمایش‌های تکمیلی و تأییدی مانند PTT (زمان نسبی ترومبوپلاستین) و CBC انجام شود تا اطلاعات دقیق‌تری درباره علت اختلال انعقاد خون ارائه شود. درباره PTT در بخش بعدی توضیح خواهیم داد. هدف از انجام آزمایش CBC، شمارش و بررسی ویژگی‌های سلول‌های خونی است تا پزشک بتواند اطلاعات دقیق و کاملی درباره گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها به دست آورد.

تفاوت تست PT و آزمایش PTT چیست؟

هر دو آزمایش PT و PTT برای ارزیابی اختلالات انعقادی به کار می‌روند. تست PTT فاکتورهای انعقادی مسیر داخلی آبشار انعقادی را بررسی می‌کند، در حالی که تست PT مسیر خارجی آبشار انعقادی را مورد سنجش قرار می‌دهد.

هدف از تست PT، اندازه‌گیری زمان لخته‌شدن خون است و تست PTT زمان فعال‌سازی فاکتورهای انعقادی را می‌سنجد. افزایش PT از محدوده نرمال می‌تواند ناشی از کمبود ویتامین K یا یکی از فاکتورهای پروترومبین، فیبرینوژن، فاکتور VII، فاکتور X یا فاکتور V باشد.

آزمایش PTT معمولاً برای بررسی وضعیت بیمارانی که تحت درمان با داروهای ضدانعقاد مانند هپارین هستند، تجویز می‌شود. افزایش PTT معمولاً نشان‌دهنده کمبود یکی از فاکتورهای XII، XI، VIII، IX یا نقص‌های احتمالی آنهاست و کاهش آن می‌تواند علامت بیماری‌های کبدی باشد.

 درمان بالا بودن pt خون چیست؟

برای بازگرداندن تعادل سیستم انعقاد خون، آزمایش‌های تکمیلی برای بررسی عوامل زمینه‌ای انجام می‌شود و پزشک دُز داروی وارفارین را تنظیم می‌کند. در موارد پیشرفته‌تر، درمان می‌تواند شامل جایگزینی فاکتورهای انعقادی یا تزریق پلاکت و پلاسمای منجمد باشد.

چرا وارفارین بر نتیجه آزمایش PT تاثیرگذار است؟

آزمایش PT زمان لخته‌شدن خون را اندازه‌گیری می‌کند و داروی وارفارین این فرآیند را کند می‌کند. بنابراین، اگر قبل از انجام این آزمایش وارفارین مصرف کرده باشید، نتیجه PT شما ممکن است از محدوده نرمال خارج شود.

 بالا بودن pt در آزمایش خون به چه معناست؟

افزایش PT در آزمایش خون می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌های کبدی، نقص ارثی فاکتورهای انعقادی، کمبود ویتامین، انسداد مجرای صفراوی، مسمومیت با سالیسیلات، مصرف وارفارین یا انعقاد داخل عروقی منتشره باشد.

کلام اخر

در این راهنما توضیح دادیم که آزمایش PT چیست، چه زمانی انجام آن ضروری است و نتایج آن چه اطلاعاتی به ما می‌دهد. اگر به دلیل بیماری‌های مختلف یا عوامل ژنتیکی با علائم اختلال انعقاد خون مواجه هستید، تحمل این وضعیت ضروری نیست! با ثبت درخواست آنلاین تست PT در سامانه سلامت بیمارستان مجازی ایران، می‌توانید سریع‌تر از وجود اختلال‌های خونی مطلع شوید و با درمان به‌موقع، از بروز مشکلات جدی جلوگیری کنید. خدمات تست در منزل بیمارستان مجازی ایران باعث می‌شود زمان و انرژی شما در آزمایشگاه‌های شلوغ هدر نرود و با کمترین زحمت و هزینه، سریعاً از وضعیت سلامت خود مطلع شوید.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

هولتر مانیتورینگ دستگاهی کوچک و قابل‌حمل است که معمولاً برای مدت ۱ تا ۲ روز ریتم قلب یا فشار خون را ثبت می‌کند. این دستگاه به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: هولتر مانیتورینگ قلب و هولتر مانیتورینگ فشار خون. هولتر برای شناسایی ضربان‌های نامنظم قلب و مشکلات فشار خون کاربرد دارد. در صورتی که نوار قلب معمولی (الکتروکاردیوگرام یا ECG) اطلاعات کافی درباره وضعیت قلب ارائه ندهد، پزشک ممکن است انجام هولتر مانیتورینگ قلب را توصیه کند. برای آشنایی بیشتر با هولتر مانیتورینگ، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

هولتر مانیتورینگ قلب چیست؟

هولتر مانیتورینگ وسیله‌ای است برای ارزیابی عملکرد قلب. نوع مشابهی از این دستگاه برای پایش فشار خون سرپایی (Ambulatory Blood Pressure Monitoring) وجود دارد که در ایران به نام هولتر مانیتورینگ فشار خون یا هولتر فشار خون شناخته می‌شود. هولتر مانیتورینگ قلب درواقع نوعی نوار قلب قابل‌حمل است که فعالیت الکتریکی قلب را به‌مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت، حتی زمانی که در مطب پزشک نیستید، ثبت می‌کند.

نوار قلب ساده یا الکتروکاردیوگرام (ECG) یکی از سریع‌ترین و ساده‌ترین روش‌ها برای بررسی قلب است. در این روش، چسب‌های کوچک پلاستیکی (الکترود) روی قفسه سینه و شکم قرار می‌گیرند و به دستگاه ECG متصل می‌شوند. فعالیت الکتریکی قلب ثبت و چاپ می‌شود. این آزمایش هیچ جریان الکتریکی به بدن نمی‌فرستد. با کمک ECG، پزشک امواج الکتریکی قلب را بررسی کرده و سرعت و ریتم ضربان قلب را ارزیابی می‌کند. تغییرات در ECG می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مختلف قلبی باشد.

ضربان‌های نامنظم قلب گاهی در شرایط خاص مانند استرس یا فعالیت روزانه بروز می‌کنند و ثبت آن‌ها با نوار قلب معمولی دشوار است. همچنین، اگر علائمی مانند سرگیجه، غش، خستگی مداوم، تپش قلب یا فشار خون پایین داشته باشید، یا ECG علت روشنی نشان ندهد، پزشک ممکن است هولتر مانیتورینگ قلب را توصیه کند. هولتر مانیتورینگ قلب در تشخیص این مشکلات دقت بیشتری دارد.

تفاوت هولتر مانیتورینگ قلب و فشار خون

هولتر فشار خون نوسانات فشار خون را در طول ۲۴ ساعت ثبت می‌کند، در حالی که هولتر قلب برای بررسی ریتم قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد، هر دو دستگاه هولتر قلب و فشار خون به‌طور همزمان به کار می‌روند.

دستگاه هولتر مانیتورینگ چگونه کار می‌کند؟

هولتر مانیتورینگ قلب مانند نوار قلب، فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند، اما به جای چند دقیقه، دستگاه برای ۱ تا ۲ روز پوشیده می‌شود تا شانس بیشتری برای شناسایی فعالیت‌های غیرطبیعی قلب فراهم شود.

هولتر مانیتورینگ قلب در موارد زیر کاربرد دارد:

• شناسایی علت آریتمی‌ها، تپش‌های قلب و سرگیجه‌های نامعلوم
• ارزیابی اثر داروهای قلبی

دستگاه هولتر مانیتورینگ قلب

هولتر مانیتورینگ از چند بخش اصلی تشکیل شده است:

• الکترودها: چسب‌هایی که روی قفسه سینه قرار می‌گیرند و فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کنند.
• سیم‌ها: اطلاعات الکترودها را به دستگاه هولتر منتقل می‌کنند.
• دستگاه هولتر مانیتور: یک دستگاه باتری‌خور که می‌توان آن را در جیب یا روی کمربند قرار داد. سیم‌ها به این دستگاه وصل می‌شوند و داده‌های قلب را ضبط می‌کنند.

پزشک در حین ضبط ضربان قلب به اطلاعات دسترسی ندارد و پس از بازگرداندن دستگاه، نتایج ثبت‌شده را بررسی می‌کند.

دستگاه هولتر مانیتورینگ فشار خون

پایش فشار خون سرپایی، که به اختصار ABPM (Ambulatory Blood Pressure Monitoring) نامیده می‌شود، روشی برای اندازه‌گیری و مدیریت فشار خون بالا است. فشار خون بالا زمانی تعریف می‌شود که عدد بالای فشار خون (فشار سیستولیک) حداقل ۱۳۰ میلی‌متر جیوه و عدد پایین آن (فشار دیاستولیک) حداقل ۸۰ میلی‌متر جیوه باشد.

هولتر مانیتورینگ فشار خون، فشار خون شما را در طول ۲۴ ساعت، شامل زمان خواب و بیداری، ثبت می‌کند. این آزمایش خارج از مطب پزشک و در حین انجام فعالیت‌های روزمره انجام می‌شود. برای این کار، یک بازوبند (کاف) دور بازوی شما بسته می‌شود و دستگاه کوچکی که به بند یا کمربند متصل است، فشار خون را ثبت می‌کند.

در روش معمول مطب، پزشک با استفاده از فشارسنج یا اسفیگمومانومتر (Sphygmomanometer) یک یا دو بار فشار خون شما را اندازه می‌گیرد. اما در هولتر فشار خون، دستگاه به‌طور مداوم طی ۲۴ ساعت چندین بار فشار خون را اندازه‌گیری می‌کند؛ معمولاً هر ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در طول روز و هر ۶۰ دقیقه در شب. این دستگاه همچنین ضربان قلب شما را ثبت می‌کند. پزشک با استفاده از این اطلاعات، میانگین فشار خون ۲۴ ساعته، تغییرات فشار خون، ضربان قلب و الگوهای توزیع فشار خون و سایر شاخص‌های آماری را بررسی می‌کند.

چه زمانی به هولتر مانیتورینگ قلب نیاز است؟

پزشک ممکن است به دلایل مختلف هولتر مانیتورینگ قلب را تجویز کند، از جمله:

• ارزیابی علائم مرتبط با ریتم قلب مانند درد قفسه سینه، خستگی، تنگی نفس، سرگیجه یا غش
• شناسایی ضربان‌های نامنظم یا تپش قلب
• بررسی احتمال بروز مشکلات قلبی در آینده در شرایط خاص مانند ضخیم شدن دیواره قلب (کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک)، ضعف سمت چپ قلب پس از حمله قلبی یا سندروم ولف-پارکینسون-وایت، که در آن مسیر غیرطبیعی هدایت الکتریکی در قلب ایجاد می‌شود
• ارزیابی عملکرد دستگاه تنظیم‌کننده ضربان قلب
• سنجش اثربخشی درمان در ضربان‌های غیرطبیعی و پیچیده قلب
• بررسی سرعت ضربان قلب در طول روز و تشخیص هرگونه توقف یا اختلال در ریتم قلب

همچنین ممکن است پزشک دلایل دیگری برای توصیه هولتر مانیتور داشته باشد.

برخی دستگاه‌های شخصی، مانند ساعت‌های هوشمند، قابلیت ثبت نوار قلب را دارند؛ با این حال، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود استفاده از این دستگاه‌ها برای شما مناسب است یا خیر.

چه زمانی به هولتر مانیتورینگ فشار خون نیاز است؟

پزشک ممکن است به دلایل مختلف از هولتر فشار خون استفاده کند، از جمله:

• تأیید تشخیص فشار خون بالا
• بررسی ارتباط تغییرات فشار خون با فعالیت‌های روزانه و الگوی خواب؛ معمولاً فشار خون سیستولیک (عدد بالا) هنگام خواب ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش می‌یابد، اما در برخی افراد این کاهش رخ نمی‌دهد یا حتی فشار خون افزایش می‌یابد
• ارزیابی اثربخشی داروی فشار خون؛ ممکن است داروی مصرفی نتواند فشار خون را به‌طور کامل در طول شبانه‌روز کنترل کند، در این صورت پزشک ممکن است دوز دارو، زمان مصرف یا تعداد داروها را تغییر دهد
• شناسایی تفاوت‌های فشار خون در مطب پزشک نسبت به فشار خون در خانه، که می‌تواند در تعیین خطر بیماری‌های قلبی-عروقی مفید باشد

هولتر فشار خون قادر است تغییرات غیرطبیعی فشار خون را شناسایی کند که ممکن است در اندازه‌گیری‌های معمولی دیده نشوند و ابزار مفیدی برای تحلیل الگوهای فشار خون در طول شبانه‌روز محسوب می‌شود.

چه کسانی به هولتر فشار خون نیاز دارند؟

هولتر مانیتورینگ فشار خون می‌تواند برای بسیاری از افراد مفید باشد. پزشک ممکن است در شرایط زیر استفاده از این دستگاه را توصیه کند:

• فشار خون بالا در اندازه‌گیری‌های مطب پزشک مشاهده شده اما هنوز درمان آغاز نشده است
• نیاز به تغییر داروهای فشار خون وجود دارد
• فشار خون بالا با وجود مصرف داروها ادامه دارد
• مصرف داروهای دیگری که ممکن است بر فشار خون تأثیر بگذارند
• تجربه غش یا افت فشار خون
• فشار خون بالا در دوران بارداری

مزایای استفاده هولتر فشار خون چیست؟

استفاده از هولتر مانیتورینگ فشار خون مزایای متعددی دارد، از جمله:

• اندازه‌گیری دقیق‌تر فشار خون: هولتر فشار خون تغییرات فشار خون شما را در طول روز و هنگام انجام فعالیت‌های مختلف ثبت می‌کند، نه فقط چند بار در مطب.
• تشخیص سندرم روپوش سفید: اگر فشار خون تنها در مطب بالا باشد، ممکن است سندرم روپوش سفید داشته باشید؛ هولتر مانیتورینگ از مصرف داروهای غیرضروری جلوگیری می‌کند.
• شناسایی پرفشاری مخفی: فشار خون ممکن است در مطب طبیعی باشد اما در طول روز بالا باشد. هولتر فشار خون این حالت را مشخص می‌کند و پزشک می‌تواند با درمان مناسب خطر سکته و مشکلات قلبی را کاهش دهد.
• کمک به تنظیم درمان: این پایش امکان بررسی پاسخ بدن به داروهای طولانی‌اثر را فراهم می‌کند و پزشک می‌تواند برنامه درمانی مناسبی برای شما تعیین کند.

علائم و شرایط بالینی مرتبط

دلایل مختلفی وجود دارد که پزشک ممکن است هولتر قلب یا فشار خون را تجویز کند، از جمله:

• نوسانات مداوم فشار خون در طول شبانه‌روز
• بروز علائمی مانند تپش قلب، خستگی، سرگیجه یا غش

مراحل انجام مانیتورینگ هولتر قلب

قبل از انجام هولتر مانیتورینگ، ابتدا یک نوار قلب ساده و بدون درد گرفته می‌شود. در این آزمایش، سنسورهایی به نام الکترود روی قفسه سینه قرار می‌گیرند تا ریتم قلب بررسی شود. هولتر مانیتورینگ می‌تواند ضربان‌های نامنظمی را ثبت کند که در نوار قلب ساده قابل مشاهده نیستند.

آمادگی قبل از استفاده از هولتر مانیتورینگ

هولتر مانیتورینگ معمولاً در مطب پزشک یا کلینیک به شما وصل می‌شود. بهتر است قبل از مراجعه دوش بگیرید، زیرا بیشتر این دستگاه‌ها قابل جدا شدن نیستند و باید خشک بمانند. این آزمایش معمولاً به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و نیازی به ناشتایی ندارد، اما روش انجام آن ممکن است با توجه به شرایط شما و شیوه کاری پزشک متفاوت باشد.

برای اتصال دستگاه مراحل زیر انجام می‌شود:

• از شما خواسته می‌شود هرگونه زیورآلات یا اشیایی که ممکن است در ثبت داده‌ها اختلال ایجاد کنند، درآورید.
• باید لباس بالاتنه را بردارید تا الکترودها یا پچ‌ها روی سینه چسبانده شوند. تکنسین به حریم خصوصی شما احترام می‌گذارد و تنها قسمت مورد نیاز را باز می‌کند.
• ناحیه مورد نظر ضدعفونی شده و چسب‌هایی با سنسورهای الکترود روی سینه قرار می‌گیرند تا ضربان قلب ثبت شود. در صورت داشتن مو در ناحیه سینه، ممکن است قسمتی از آن تراشیده شود تا الکترود بهتر بچسبد.
• سیم‌های متصل به الکترودها به دستگاه هولتر مانیتورینگ، که تقریباً به اندازه یک بسته کارت بازی است، وصل می‌شوند.

پس از نصب دستگاه و دریافت آموزش‌های لازم، می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.

در طول استفاده از دستگاه چه اتفاقی می‌افتد؟

هولتر مانیتورینگ قلب معمولاً برای ۱ تا ۲ روز پوشیده می‌شود و تمام ضربان‌های قلب را ثبت می‌کند. این روش بدون درد است و الکترودها و سیم‌ها معمولاً زیر لباس پنهان می‌شوند. دستگاه اغلب روی کمربند یا یک بند بسته می‌شود یا در جیب قرار می‌گیرد. در طول استفاده از هولتر، رعایت چند نکته مهم توصیه می‌شود:

• هولتر مانیتورینگ را حتی هنگام خواب از بدن جدا نکنید.
• از تماس با آب خودداری کنید؛ شنا، دوش یا حمام در این مدت ممنوع است، مگر اینکه دستگاه بی‌سیم باشد و نحوه استفاده برای حمام کردن به شما آموزش داده شود.
• می‌توانید بیشتر فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهید، مگر اینکه پزشک توصیه خاصی داشته باشد.

ممکن است فرم مخصوصی به شما داده شود تا فعالیت‌ها و علائم خود را یادداشت کنید، مانند:

• تپش شدید، لرزش یا جا انداختن ضربان قلب
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• سرگیجه

فعالیت‌ها و زمان دقیق انجام آن‌ها را ثبت کنید. به‌عنوان مثال، اگر در ساعت ۱۰:۳۰ صبح هنگام جابه‌جایی لباس‌ها درد قفسه سینه داشتید، پزشک می‌تواند آن لحظه را با داده‌های ثبت‌شده هولتر بررسی کند.

بعد از استفاده ار هولتر مانیتورینگ

پس از پایان دوره ثبت، دستگاه را تحویل می‌دهید. در صورتی که از شما خواسته شده علائم خود را یادداشت کنید، داده‌های دستگاه با این یادداشت‌ها مقایسه می‌شوند تا تشخیص دقیق‌تری ارائه شود.

نحوه انجام هولتر مانیتورینگ فشار خون

این پایش خارج از مطب پزشک انجام می‌شود، اما برای شروع کار ابتدا باید به مطب مراجعه کنید. در این جلسه، تجهیزات و دستورالعمل‌های استفاده ۲۴ ساعته به شما ارائه می‌شود، از جمله:

• دریافت دستگاه: دستگاهی کوچک به اندازه یک رادیوی قابل حمل به شما داده می‌شود که می‌توانید آن را به کمربند ببندید یا به بند متصل کنید. پزشک کاف فشار خون را روی بازویتان می‌بندد و از طریق لوله به دستگاه وصل می‌کند.
• شروع ضبط داده‌ها: پس از آماده شدن همه چیز، ثبت فشار خون آغاز می‌شود.
• دریافت دستورالعمل‌ها: پزشک نکات مهم استفاده از دستگاه را به شما توضیح می‌دهد و زمان برداشتن و بازگرداندن دستگاه را مشخص می‌کند.

در طول ۲۴ ساعت:

• کاف روی بازوی شما در فواصل مشخص باد می‌شود؛ معمولاً هر ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در روز و هر ۶۰ دقیقه در شب. باد شدن کاف فشار روی بازو ایجاد می‌کند؛ در این زمان بازوی خود را بی‌حرکت نگه دارید تا اندازه‌گیری دقیق‌تر انجام شود.
• ممکن است در زمان باد شدن کاف از خواب بیدار شوید و خوابتان مختل شود؛ این طبیعی است، اما سعی کنید دوباره بخوابید.
• زندگی روزمره خود را ادامه دهید، اما از دوش گرفتن، شنا و ورزش سنگین خودداری کنید و دفترچه یادداشت فعالیت‌ها و علائم را طبق دستور پزشک پر کنید.
• داروهای خود را طبق راهنمایی پزشک مصرف کنید و درباره ادامه یا توقف داروها در این مدت حتماً با پزشک مشورت کنید.

آیا هولتر فشار خون دقیق است؟

بله، هولتر مانیتورینگ فشار خون روشی دقیق و مؤثر برای ثبت فشار خون است. این روش نسبت به اندازه‌گیری فشار خون در مطب، اطلاعات جامع‌تر و قابل‌اعتمادتری در اختیار پزشک قرار می‌دهد.

آیا هولتر مانیتورینگ درد دارد؟

خیر، استفاده از هولتر مانیتورینگ کاملاً بدون درد است.

برای انجام هولتر مانیتورینگ باید ناشتا بود؟

خیر، برای نصب هولتر مانیتورینگ نیازی به ناشتا بودن نیست. پس از نصب دستگاه نیز می‌توانید رژیم غذایی معمول خود را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک دستور خاصی داده باشد.

آیا می‌توان هنگام استفاده از دستگاه حمام کرد؟

خیر، در طول استفاده از هولتر مانیتورینگ نباید دستگاه با آب تماس داشته باشد. در این مدت از حمام، دوش و شنا در استخر خودداری کنید. بنابراین بهتر است قبل از نصب دستگاه دوش بگیرید.

مدت‌زمان استفاده از هولتر مانیتورینگ چقدر است؟

معمولاً مدت استفاده از هولتر مانیتورینگ بین ۱ تا ۲ روز، معادل ۲۴ تا ۴۸ ساعت است.

فرق نوار قلب با هولتر مانیتورینگ چیست؟

نوار قلب تنها فعالیت قلب را در لحظه انجام آزمایش ثبت می‌کند، در حالی که ریتم قلب و علائم ممکن است در طول روز تغییر کنند. پزشک ممکن است بخواهد بداند ریتم قلب شما هنگام انجام فعالیت‌های روزمره چگونه است. هولتر مانیتورینگ تصویری کامل‌تر از ریتم قلب در طول ۱ تا ۲ روز و در شرایط روزمره ارائه می‌دهد.

کلام آخر

هولتر مانیتورینگ دستگاهی است که به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت فعالیت الکتریکی قلب یا فشار خون شما را ثبت می‌کند. این دستگاه در طول انجام فعالیت‌های روزمره شما پوشیده می‌شود و به تشخیص دقیق‌تر وضعیت قلب و فشار خون کمک می‌کند. در صورت داشتن هرگونه سؤال درباره هولتر مانیتورینگ یا نیاز به توضیحات بیشتر، می‌توانید با تیم حرفه‌ای

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

تماس بگیرید.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

آزمایش پروژسترون یک آزمایش خون است که سطح هورمون پروژسترون در سرم خون را اندازه‌گیری می‌کند. این هورمون در هر دو جنس مرد و زن وجود دارد، اما معمولاً به‌عنوان هورمون زنانه شناخته می‌شود و سطح آن در روزهای مشخصی از چرخه قاعدگی یا دوران بارداری بررسی می‌شود. بسته به شرایط فرد، کاهش یا افزایش پروژسترون می‌تواند اهمیت بالایی داشته باشد. در این مقاله با آزمایش پروژسترون و نقش آن در سلامت بدن بیشتر آشنا خواهید شد. تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

آزمایش پروژسترون چیست؟

پروژسترون یکی از هورمون‌های حیاتی بدن است و آزمایش پروژسترون (Progesterone Test) نوعی آزمایش خون برای سنجش سطح این هورمون در خون محسوب می‌شود. این آزمایش که گاهی با نام‌های آزمایش پروژسترون سرم یا PGSN نیز شناخته می‌شود، می‌تواند برای بررسی مشکلات باروری و برخی مسائل سلامت دیگر کاربرد داشته باشد. سطح پروژسترون در محدوده مشخصی می‌تواند نشانه‌ای از تخمک‌گذاری باشد و معمولاً این آزمایش بین روزهای ۱۸ تا ۲۴ چرخه قاعدگی یا حدود ۷ روز قبل از قاعدگی بعدی انجام می‌شود.

آزمایش پروژسترون به‌تنهایی نمی‌تواند یک مشکل خاص را تشخیص دهد، اما در کنار سایر آزمایش‌ها اطلاعات مهمی فراهم می‌کند. علاوه بر آزمایش خون، گاهی از تست ادرار خانگی برای بررسی میزان پروژسترون استفاده می‌شود تا زمان تخمک‌گذاری و بالاترین احتمال بارداری مشخص شود. این آزمایش همچنین می‌تواند در شناسایی مشکلات غدد فوق‌کلیه که باعث افزایش سطح پروژسترون در زنان و مردان می‌شوند، مفید باشد.

همچنین می‌توانید آزمایش پروژسترون را بدون نیاز به مراجعه حضوری و در سریع‌ترین زمان ممکن، در منزل یا محل کار خود با خدمات آزمایش در محل بیمارستان مجازی ایران انجام دهید.

پروژسترون چه نقشی در بدن دارد؟

پروژسترون هورمونی است که به‌طور طبیعی در بدن تولید می‌شود. هرچند همه افراد پروژسترون دارند، این هورمون عمدتاً در تخمدان‌ها ساخته می‌شود و به همین دلیل سطح آن در زنان معمولاً بالاتر است.

پروژسترون در تنظیم چرخه قاعدگی نقش دارد. سطح آن در زمان تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد تا بدن برای بارداری آماده شود. اگر بارداری اتفاق نیفتد، میزان پروژسترون کاهش یافته و قاعدگی آغاز می‌شود. در صورت بارداری، این هورمون همچنان افزایش یافته و در طول دوران بارداری تقریباً ده برابر میزان طبیعی خود می‌شود و به حفظ بارداری کمک می‌کند.

علاوه بر نقش آن در زنان، پروژسترون در تولید اسپرم در سیستم تناسلی مردان نیز مؤثر است.

سایر نقش‌های پروژسترون

پروژسترون علاوه بر تأثیر بر باروری، نقش‌های متعددی در بدن دارد، از جمله:

• تنظیم قند خون
• تقویت توده استخوانی
• تنظیم فعالیت مغز
• حمایت از توسعه هوش و عملکردهای بدن
• کمک به تبدیل چربی به انرژی
• تنظیم تولید هورمون تیروئید
• بهبود میل جنسی
• حفظ تعادل روحی و روانی
• نقش در روند لخته شدن خون
• کمک به شروع و کیفیت خواب

چرا آزمایش پروژسترون انجام می‌شود؟

نتیجه آزمایش پروژسترون نقش مهمی در تشخیص و مدیریت مشکلات احتمالی باروری دارد. سطح پایین یا غیرطبیعی پروژسترون می‌تواند با مشکلات مختلفی همراه باشد. پزشک ممکن است آزمایش پروژسترون را برای موارد زیر تجویز کند:

• بررسی علت ناباروری زمانی که قصد بارداری دارید
• ارزیابی وجود یا عدم وجود تخمک‌گذاری و زمان آن
• سنجش اثر درمان‌های باروری
• بررسی احتمال سقط جنین در دوران بارداری (قبل از هفته ۲۰)
• کنترل و پیگیری بارداری پرخطر
• تشخیص بارداری خارج رحمی (لانه‌گزینی تخمک لقاح‌یافته در خارج از رحم مانند لوله‌های فالوپ، دهانه رحم یا حفره شکمی)
• شناسایی سرطان تخمدان یا مشکلات غده فوق کلیه، زیرا این غده مقادیر کمی پروژسترون تولید می‌کند و سطح بالای آن می‌تواند نشان‌دهنده اختلال در عملکرد غده فوق کلیه در زنان و مردان باشد

انواع آزمایش پروژسترون

انواع مختلف آزمایش پروژسترون وجود دارد که هرکدام کاربرد ویژه‌ای دارند، از جمله:

• آزمایش خون پروژسترون: میزان پروژسترون در خون را اندازه‌گیری می‌کند و برای بررسی عملکرد تخمدان‌ها، تشخیص تخمک‌گذاری، پیگیری بارداری، ارزیابی مشکلات ناباروری و بررسی سلامت چرخه قاعدگی استفاده می‌شود. معمولاً این آزمایش در روزهای مشخصی از چرخه قاعدگی (مثلاً روز ۲۱ یا ۷ روز پس از تخمک‌گذاری) انجام می‌شود.
• آزمایش ادرار پروژسترون: متابولیت‌های پروژسترون را در ادرار نشان می‌دهد و برای پیگیری تخمک‌گذاری در مواقعی که آزمایش خون امکان‌پذیر نیست یا برای بررسی روند بارداری استفاده می‌شود. این آزمایش کمتر از آزمایش خون انجام می‌شود.
• پروژسترون در مایع فولیکولی: میزان پروژسترون در مایع اطراف تخمک (فولیکول) اندازه‌گیری می‌شود و برای ارزیابی کیفیت فولیکول و احتمال موفقیت تخمک‌گذاری در برخی روش‌های کمک باروری اهمیت دارد.
• آزمایش‌های تکمیلی مرتبط (مانند نسبت استروژن به پروژسترون): در شرایط خاص، پزشک ممکن است نسبت هورمون‌های مختلف مانند استروژن و پروژسترون را بررسی کند تا تصویری کامل‌تر از وضعیت هورمونی بدن به دست آورد.

آزمایش پروژسترون در پریودی

تخمک‌گذاری، یعنی زمانی که تخمدان یک تخمک آزاد می‌کند، معمولاً در میانه چرخه قاعدگی رخ می‌دهد. پس از آن، فولیکول خالی به جسم زرد تبدیل شده و شروع به تولید پروژسترون می‌کند. جسم زرد یک غده موقت است که در صورت لقاح، با ترشح پروژسترون به آغاز و حمایت از بارداری کمک می‌کند. این هورمون با ضخیم کردن دیواره رحم، شرایط لازم برای لانه‌گزینی تخمک بارورشده را فراهم می‌سازد.

اگر لقاح صورت نگیرد و بارداری اتفاق نیفتد، جسم زرد از بین می‌رود و سطح پروژسترون کاهش می‌یابد. در نتیجه، پوشش رحم نازک شده و ریزش می‌کند و قاعدگی آغاز می‌شود.

آزمایش پروژسترون در بارداری

اگر تخمک توسط اسپرم بارور شود و لقاح صورت گیرد، جسم زرد تجزیه نمی‌شود و به ترشح پروژسترون ادامه می‌دهد. در این شرایط، دیواره رحم ضخیم و پر از رگ‌های خونی می‌شود تا مواد لازم برای تغذیه جنین تأمین گردد. پس از تشکیل جفت، تولید پروژسترون بر عهده جفت قرار می‌گیرد. سطح این هورمون در طول بارداری به‌تدریج افزایش می‌یابد و در سه‌ماهه سوم (هفته‌های ۲۸ تا ۴۰) به بالاترین مقدار خود می‌رسد. اما در سال‌های نزدیک به یائسگی، به دلیل توقف تخمک‌گذاری، میزان پروژسترون کاهش پیدا می‌کند.

سطح بالای پروژسترون در بارداری از تخمک‌گذاری مجدد جلوگیری کرده و انقباضات رحم را مهار می‌کند تا از زایمان زودرس پیشگیری شود. همچنین در این دوران مانع تولید شیر می‌شود. با آغاز زایمان، سطح پروژسترون افت می‌کند و این کاهش موجب تحریک ترشح شیر می‌شود. از آنجا که پروژسترون برای حفظ مراحل اولیه بارداری حیاتی است، کمبود آن می‌تواند مانع باروری شده و خطر سقط جنین را افزایش دهد. کاهش پروژسترون ممکن است مشکلات بارداری یا علائمی شبیه یائسگی ایجاد کند؛ به همین دلیل، در صورت مشکل در باردار شدن، پزشک ممکن است آزمایش پروژسترون را تجویز کند.

این آزمایش در موارد زیر کاربرد دارد:

• آماده‌سازی رحم برای لانه‌گزینی جنین
• ایجاد و حفظ محیط پایدار در رحم
• پیشگیری از انقباضات زودرس رحم

پروژسترون در دوران پیش‌یائسگی

در دوران انتقال به یائسگی، تخمدان‌ها تولید هورمون‌های استروژن و پروژسترون را در سطح بالا متوقف می‌کنند. این تغییرات هورمونی می‌تواند موجب بروز علائمی ناخوشایند شود، از جمله:

• گرگرفتگی
• تعریق شبانه یا احساس سرما
• خشکی واژن
• ناراحتی در حین رابطه جنسی

برای کاهش این علائم، پزشک ممکن است درمان هورمونی ترکیبی با استروژن و پروژسترون (EPT) را تجویز کند.

پروژسترون در مردان

پروژسترون تنها یک هورمون زنانه نیست. این هورمون توسط بیضه‌ها نیز تولید می‌شود و نقش مهمی در سلامت مردان دارد؛ از جمله در تولید تستوسترون، عملکرد اسپرم و کیفیت خواب. علاوه بر این، مقادیر کمتری از پروژسترون در غدد فوق کلیه، مغز و سلول‌های گلیا ساخته می‌شود.

کاهش سطح پروژسترون در مردان می‌تواند بر باروری، سیستم ایمنی، متابولیسم و سلامت کلی بدن، از جمله عملکرد قلب و عروق، سیستم عصبی و استخوان‌ها تأثیر بگذارد. از سوی دیگر، افزایش سطح پروژسترون با ابتلا به دیابت نوع ۲ در مردان و زنان یائسه ارتباط دارد. در نتیجه، حفظ تعادل پروژسترون برای سلامت عمومی بدن اهمیت زیادی دارد.

روش انجام آزمایش پروژسترون

آزمایش پروژسترون میزان این هورمون را در بدن در زمان انجام آزمایش نشان می‌دهد. برای انجام آن به آمادگی ویژه‌ای نیاز نیست، اما بهتر است تاریخ شروع آخرین قاعدگی خود را یادداشت کنید. این آزمایش یک نمونه‌گیری ساده خون است که توسط کادر درمان انجام می‌شود؛ سوزنی در رگ بازو وارد شده و مقدار کمی خون گرفته می‌شود. کل فرآیند معمولاً کمتر از پنج دقیقه طول می‌کشد.

ممکن است پزشک از شما بخواهد پیش از آزمایش نکات خاصی را رعایت کنید. برخی داروها مانند قرص‌های ضدبارداری یا مکمل‌های پروژسترون می‌توانند نتیجه آزمایش را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین داروهایی مانند رقیق‌کننده‌های خون می‌توانند خطر عوارض ناشی از خون‌گیری را افزایش دهند. بنابراین حتماً درباره تمام داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید؛ ممکن است لازم باشد مصرف بعضی از آن‌ها را پیش از آزمایش موقتاً متوقف کنید.

خطر آزمایش پروژسترون

آزمایش خون معمولاً خطری جدی به همراه ندارد. ممکن است هنگام نمونه‌گیری کمی درد یا سوزش احساس کنید و پس از خارج شدن سوزن، خونریزی کوتاه‌مدتی رخ دهد. در برخی موارد نیز احتمال کبودی در محل خون‌گیری وجود دارد.

عوارض نادر اما جدی‌تر شامل غش‌کردن، التهاب رگ یا عفونت محل نمونه‌گیری است. افرادی که دچار اختلالات خونریزی هستند، بیشتر در معرض خطر عوارض قرار دارند. در چنین شرایطی لازم است قبل از انجام آزمایش با پزشک مشورت کنید.

محدوده نرمال آزمایش پروژسترون

سطح پروژسترون سرمی معمولاً به‌صورت نانوگرم بر دسی‌لیتر (ng/dl) یا نانوگرم بر میلی‌لیتر (ng/ml) گزارش می‌شود. نتایج این آزمایش بسته به جنسیت، سن، وضعیت چرخه قاعدگی و باردار بودن یا نبودن فرد می‌تواند متغیر باشد.

محدوده نرمال آزمایش پروژسترون در زنان

در زنان، سطح پروژسترون خون در ابتدای چرخه قاعدگی پایین است و چند روز پس از تخمک‌گذاری به بالاترین میزان خود می‌رسد. در صورتی که بارداری رخ ندهد، سطح پروژسترون دوباره کاهش یافته و به مقدار اولیه بازمی‌گردد. به همین دلیل، مقدار نرمال پروژسترون سرم در زنان بسته به مرحله چرخه قاعدگی متفاوت است، از جمله:

• ابتدای چرخه قاعدگی: برابر یا کمتر از ۰٫۸۹ نانوگرم بر میلی‌لیتر
• میانه چرخه قاعدگی: بین ۱٫۸ تا ۲۴ نانوگرم بر میلی‌لیتر
• پس از یائسگی: برابر یا کمتر از ۰٫۲ نانوگرم بر میلی‌لیتر

محدوده‌های مرجع پروژسترون ممکن است بسته به آزمایشگاه، شرایط فردی و وضعیت چرخه قاعدگی متفاوت باشد.

محدوده نرمال پروژسترون در مردان

مقدار طبیعی پروژسترون در مردان ۰/۲ تا ۱/۳ نانوگرم در میلی‌لیتر است.

تغییرات سطح پروژسترون در دوران بارداری

سطح پروژسترون در طول بارداری به‌تدریج افزایش می‌یابد و در هر سه‌ماهه در محدوده‌های متفاوتی قرار می‌گیرد:

• سه‌ماهه اول: ۱۱ تا ۴۴ نانوگرم بر میلی‌لیتر
• سه‌ماهه دوم: ۲۵ تا ۸۳ نانوگرم بر میلی‌لیتر
• سه‌ماهه سوم: ۵۸ تا ۲۱۴ نانوگرم بر میلی‌لیتر

تفسیر نتایج آزمایش پروژسترون

تفسیر نتایج آزمایش پروژسترون به دلیل انجام آزمایش و زمان آن در چرخه قاعدگی بستگی دارد. سطح این هورمون پس از آزاد شدن تخمک از تخمدان افزایش یافته و برای چند روز بالا می‌ماند. در صورت آغاز بارداری، میزان پروژسترون همچنان افزایش پیدا می‌کند، اما اگر بارداری رخ ندهد، سطح آن کاهش یافته و قاعدگی شروع می‌شود.

اگر سطح پروژسترون در طول ماه نوسان نداشته باشد، احتمال دارد تخمک‌گذاری انجام نشده باشد یا چرخه قاعدگی نامنظم باشد که می‌تواند منجر به ناباروری شود.

برای دریافت تفسیر دقیق‌تر نتایج آزمایش پروژسترون می‌توانید از خدمات تفسیر آنلاین نتایج آزمایش بیمارستان مجازی ایران استفاده کرده و نظر بهترین متخصصان را دریافت کنید.

آیا آمپول پروژسترون در آزمایش بارداری تاثیر دارد؟

خیر، آمپول پروژسترون به‌طور مستقیم بر نتیجه آزمایش بارداری تأثیر ندارد. آزمایش بارداری، چه خون و چه ادرار، میزان هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) را اندازه‌گیری می‌کند و نتیجه آن به سطح پروژسترون بستگی ندارد. این هورمون پس از لانه‌گزینی جنین در رحم ترشح می‌شود.

 آیا شیاف پروژسترون در آزمایش بارداری تأثیر دارد؟

خیر، شیاف پروژسترون مانند آمپول پروژسترون، هورمون پروژسترون را وارد بدن می‌کند که در تنظیم چرخه قاعدگی و حفظ بارداری نقش دارد. با این حال، آزمایش بارداری میزان هورمون گنادوتروپین جفتی (hCG) را اندازه‌گیری می‌کند، بنابراین استفاده از شیاف پروژسترون تاثیری بر نتیجه این آزمایش ندارد.

چه زمانی آزمایش پروژسترون انجام می‌شود؟

این آزمایش معمولاً در روزهای ۲۱ تا ۲۳ چرخه قاعدگی (۷ روز پس از تخمک‌گذاری) یا در هفته‌های ۷ تا ۱۰ بارداری انجام می‌شود.

کلام آخر

آزمایش پروژسترون یک آزمایش خون است که میزان سرمی هورمون پروژسترون را اندازه‌گیری می‌کند. پزشک با بررسی نتایج این آزمایش همراه با سایر آزمایش‌ها می‌تواند علت مشکل شما را شناسایی کرده و درمان مناسب را پیشنهاد دهد. در صورت نیاز به توضیحات بیشتر یا داشتن هرگونه سؤال درباره آزمایش پروژسترون، می‌توانید با تیم حرفه‌ای بیمارستان مجازی ایران تماس بگیرید. همچنین امکان انجام این آزمایش در منزل از طریق خدمات آزمایش در منزل بیمارستان مجازی ایران فراهم است.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحت

سونوگرافی رحم و تخمدان یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های تصویربرداری در مراقبت‌های زنان محسوب می‌شود که نقش مهمی در تشخیص، پیگیری و مدیریت بیماری‌های زنان دارد. این روش غیرتهاجمی، سریع و بدون درد، امکان بررسی دقیق ساختارهای داخلی لگن، از جمله رحم، تخمدان‌ها و لایه‌های مخاطی را برای پزشکان فراهم می‌کند.

سونوگرافی رحم و تخمدان برای تشخیص اختلالات قاعدگی، بررسی ناباروری، شناسایی کیست‌ها و فیبروم‌ها و همچنین پایش مراحل اولیه بارداری کاربرد دارد. در این مقاله، با انواع سونوگرافی رحم و تخمدان، زمان مناسب انجام آن در چرخه قاعدگی و سایر نکات ضروری آشنا خواهید شد.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

سونوگرافی رحم و تخمدان چیست؟

سونوگرافی رحم و تخمدان، که گاهی با نام‌های سونوگرافی لگن یا سونوگرافی بارداری نیز شناخته می‌شود، روشی تصویربرداری است که با استفاده از امواج صوتی، تصاویر دقیق از اجزای داخلی لگن ارائه می‌دهد. این روش غیرتهاجمی و بدون درد، بدون استفاده از اشعه مضر، اطلاعات مهمی در اختیار پزشکان قرار می‌دهد و به تشخیص زودهنگام بسیاری از مشکلات سلامت زنان کمک می‌کند.

سونوگرافی رحم و تخمدان برای بررسی سرویکس (دهانه رحم)، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، رحم و واژن به کار می‌رود و بسته به هدف انجام آن، انواع مختلفی دارد:

• سونوگرافی شکمی: اندام‌های داخلی لگن را از طریق دیواره شکم بررسی می‌کند.
• سونوگرافی بارداری: مشابه سونوگرافی شکمی است، اما تمرکز آن روی مشاهده جنین داخل رحم است.
• سونوگرافی ترانس‌واژینال: از طریق واژن انجام می‌شود و تصاویر دقیقی از رحم و تخمدان‌ها ارائه می‌دهد.

چرا آزمایش رحم و تخمدان ضروری است؟

اما چرا این آزمایش انجام می‌شود؟ در ادامه مهم‌ترین دلایل انجام سونوگرافی رحم و تخمدان را بررسی می‌کنیم:

• ارزیابی مشکلات ساختاری در رحم یا تخمدان‌ها؛
• بررسی احتمال وجود سرطان در رحم، تخمدان‌ها یا مثانه؛
• تعیین محل دقیق IUD (وسیله داخل رحمی)؛
• شناسایی توده‌ها مانند کیست‌ها، فیبروم‌ها یا تومورهای غیرسرطانی؛
• بررسی علت خونریزی غیرطبیعی یا درد در ناحیه لگن؛
• ارزیابی و پیگیری مشکلات ناباروری؛
• پایش رشد جنین در دوران بارداری؛
• تشخیص بیماری التهابی لگن (PID)، که شامل عفونت رحم، تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ است؛
• شناسایی بارداری خارج رحمی (وقتی تخمک بارور شده خارج از رحم رشد می‌کند)؛
• تعیین محل دقیق نمونه‌برداری بافت رحم هنگام انجام بیوپسی آندومتر.

چه زمانی برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان بهتر است؟

پزشک ممکن است برای تعیین وقت سونوگرافی رحم و تخمدان، از شما درباره زمان قاعدگی سؤال کند یا توصیه کند که بهترین زمان انجام این سونوگرافی، بین روزهای ۵ تا ۱۰ چرخه قاعدگی است. دلیل این موضوع آن است که انتخاب زمان مناسب، نقش مهمی در وضوح تصاویر و دقت تشخیص دارد.

سونوگرافی رحم و تخمدان در دوره‌های مختلف سیکل ماهانه

اگر چرخه قاعدگی منظمی دارید، انتخاب زمان مناسب برای سونوگرافی می‌تواند نقش مهمی در وضوح و کیفیت تصاویر ایفا کند. چرخه قاعدگی معمولاً حدود ۲۸ روز طول می‌کشد و به دو فاز اصلی تقسیم می‌شود:

۱. نیمه اول چرخه (قبل از تخمک‌گذاری):
در این فاز، بدن برای بارداری احتمالی آماده می‌شود. در هفته اول، پوشش داخلی رحم (آندومتر) که از ماه قبل تشکیل شده بود، دفع می‌شود (قاعدگی). سپس با افزایش هورمون استروژن، آندومتر دوباره شروع به ضخیم‌شدن می‌کند و ساختاری سه‌لایه به دست می‌آورد که برای لانه‌گزینی مناسب است.

۲. نیمه دوم چرخه (بعد از تخمک‌گذاری):
پس از تخمک‌گذاری، آندومتر ضخیم‌تر و روشن‌تر می‌شود و در سونوگرافی، تشخیص برخی جزئیات ظریف ممکن است دشوارتر باشد. با این حال، در صورت نیاز به بررسی بارداری، درد مزمن یا اختلالات هورمونی، انجام سونوگرافی در این مرحله نیز امکان‌پذیر است.

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی: روزهای ۵ تا ۱۰ چرخه قاعدگی

در این بازه زمانی، پزشک دید بسیار روشن و دقیقی از ضخامت و ساختار آندومتر دارد و امکان بررسی دقیق‌تر وجود پولیپ، فیبروم یا سایر ناهنجاری‌ها فراهم می‌شود.

بهترین زمان سونوگرافی برای تشخیص اختلالات و مشکلات تخمدان

بهترین زمان انجام سونوگرافی برای بررسی باروری بستگی به هدف معاینه دارد. انواع مختلف سونوگرافی در مراحل متفاوت چرخه قاعدگی انجام می‌شوند تا اطلاعات دقیق و کاربردی فراهم کنند:

• پایش رشد فولیکول‌ها: این سونوگرافی برای بررسی رشد فولیکول‌های تخمدان انجام می‌شود و معمولاً از روز دهم چرخه قاعدگی در نیمه اول شروع شده و هر چند روز یک‌بار تکرار می‌شود. زمان دقیق بسته به طول چرخه قاعدگی متفاوت است.
• ارزیابی ضخامت و سلامت آندومتر: برای بررسی ضخامت و وضعیت پوشش داخلی رحم که نقش مهمی در لانه‌گزینی تخمک دارد، این سونوگرافی معمولاً در نیمه دوم چرخه قاعدگی، نزدیک یا بعد از زمان تخمک‌گذاری انجام می‌شود.
• بررسی تعداد فولیکول‌های آنترال: این معاینه معمولاً در روزهای ۲ تا ۵ چرخه قاعدگی انجام می‌شود و به ارزیابی ذخیره تخمدانی (تعداد و کیفیت تخمک‌ها) کمک می‌کند.
• سونوگرافی پس از تخمک‌گذاری: در برخی موارد برای بررسی موفقیت تخمک‌گذاری انجام می‌شود تا مشخص شود تخمک‌گذاری به‌طور کامل رخ داده است یا خیر.
• بررسی کلی سلامت رحم و تخمدان‌ها: اگر هدف شناسایی مشکلات ساختاری مانند فیبروم، پولیپ یا کیست باشد، این سونوگرافی می‌تواند در هر زمان از چرخه قاعدگی انجام شود.

نحوه انجام سونوگرافی رحم و تخمدان

سونوگرافی با استفاده از دستگاهی به نام ترانسدیوسر (مبدل) انجام می‌شود. این دستگاه امواج صوتی با فرکانس بسیار بالا و غیرقابل‌شنیدن برای گوش انسان تولید می‌کند. مبدل روی پوست قرار می‌گیرد و امواج صوتی از طریق بافت‌ها به اندام‌ها و ساختارهای داخلی بدن منتقل می‌شوند. سپس این امواج پس از بازتاب از اندام‌ها دوباره توسط مبدل دریافت شده و رایانه متصل به دستگاه آن‌ها را به تصاویر واقعی از اندام‌ها و بافت‌های داخلی تبدیل می‌کند.

سونوگرافی رحم و تخمدان به دو روش انجام می‌شود:

• سونوگرافی شکمی (ترانس‌آبدومینال): مبدل روی سطح شکم قرار می‌گیرد و با کمک ژل مخصوص تصاویر از روی پوست گرفته می‌شود.
• سونوگرافی واژینال (ترانس‌واژینال): مبدل باریک و بلند با پوشش لاتکس و ژل روان‌کننده به‌آرامی وارد واژن می‌شود تا تصاویر دقیق‌تر و واضح‌تری از رحم و تخمدان‌ها به دست آید.

نوع روش سونوگرافی به هدف انجام آزمایش بستگی دارد؛ گاهی یکی از این روش‌ها کافی است و در برخی موارد پزشک هر دو روش را به‌صورت ترکیبی برای تشخیص دقیق‌تر به‌کار می‌برد.

سونوگرافی شکمی رحم و تخمدان چگونه انجام می‌شود؟

سونوگرافی شکمی از طریق سطح شکم انجام می‌شود. فرد به پشت روی تخت معاینه دراز می‌کشد و تکنسین مقدار کمی ژل مخصوص روی مبدل می‌زند. این ژل باعث حرکت راحت‌تر مبدل روی پوست، جلوگیری از ورود هوا بین دستگاه و پوست و افزایش کیفیت تصاویر می‌شود. سپس مبدل به‌آرامی روی پوست شکم حرکت داده می‌شود. این روش کاملاً بدون درد است و معمولاً برای بررسی‌های کلی اندام‌های لگن به‌کار می‌رود.

سونوگرافی واژینال رحم و تخمدان چگونه انجام می‌شود؟

سونوگرافی ترانس‌واژینال از طریق واژن انجام می‌شود. در این روش، مبدل با ژل روان‌کننده و پوششی محافظ پوشانده شده و چند سانتی‌متر وارد واژن می‌شود. این نوع سونوگرافی ممکن است کمی احساس فشار یا ناراحتی ایجاد کند، اما معمولاً دردناک نیست. پزشک با حرکت دادن مبدل در زوایای مختلف، تصاویر دقیق و واضحی از رحم، تخمدان‌ها و بافت‌های اطراف به‌دست می‌آورد.

تفاوت سونوگرافی شکمی و واژینال

به‌طور کلی، سونوگرافی ترانس‌واژینال دقت بالاتری در بررسی ساختارهای داخلی لگن دارد و به‌ویژه برای ارزیابی اوایل بارداری یا مشکلات مربوط به تخمدان و رحم مناسب است، در حالی که سونوگرافی شکمی بیشتر برای بررسی‌های عمومی یا در شرایطی که سونوگرافی واژینال قابل انجام نباشد، استفاده می‌شود.

تفسیر نتایج سونوگرافی رحم و تخمدان

رادیولوژیست تصاویر سونوگرافی شما را به‌دقت بررسی و تحلیل می‌کند. پس از ارزیابی، گزارشی رسمی تهیه و برای پزشک تجویزکننده ارسال می‌شود. سپس پزشک نتایج نهایی را با شما در میان می‌گذارد. در برخی شرایط خاص، رادیولوژیست ممکن است بلافاصله پس از انجام سونوگرافی، نتایج را به‌طور مستقیم با شما مطرح کند.

نمونه جواب آزمایش نرمال و غیر نرمال سونوگرافی رحم و تخمدان

در سونوگرافی رحم و تخمدان، یکی از مهم‌ترین مواردی که بررسی می‌شود، ضخامت و ساختار آندومتر (پوشش داخلی رحم) است. ضخامت آندومتر بسته به سن، وضعیت قاعدگی و مرحله چرخه قاعدگی متفاوت است.

نمونه نرمال سونوگرافی رحم و تخمدان به این صورت است:

• پس از قاعدگی: آندومتر نازک و یکنواخت، با ضخامت حدود ۱ تا ۴ میلی‌متر.
• فاز رشد (قبل از تخمک‌گذاری): ضخامت ۴ تا ۸ میلی‌متر، با نمای سه‌لایه‌ای (سه‌خطی).
• فاز ترشحی (بعد از تخمک‌گذاری): آندومتر ضخیم‌تر، تا حدود ۱۴ میلی‌متر، و کاملاً روشن (اکوژن) در سونوگرافی.
• در زنان یائسه: آندومتر نازک‌تر از ۵ میلی‌متر در حالت نرمال و بدون خونریزی.

در سونوگرافی غیرنرمال، ممکن است موارد زیر مشاهده شوند:

• ضخامت آندومتر بیش از ۵ میلی‌متر در زنان یائسه با خونریزی: احتمال وجود پولیپ، هایپرپلازی (ضخیم‌شدگی غیرطبیعی) یا حتی سرطان آندومتر.
• ضخامت آندومتر بیش از ۹ میلی‌متر در زنان یائسه بدون علائم: نیاز به بررسی بیشتر و نمونه‌برداری.
• نمای ناهمگن یا وجود کیست در آندومتر: ممکن است نشان‌دهنده آتروفی کیستیک، پولیپ، هایپرپلازی یا سرطان باشد.
• در افراد پرخطر (چاقی مفرط، دیابت، فشار خون مزمن، مصرف تاموکسیفن): اگر ضخامت آندومتر بیش از ۱۶ میلی‌متر باشد، نمونه‌برداری توصیه می‌شود.

کلام آخر

سونوگرافی رحم و تخمدان یک روش تشخیصی دقیق، ایمن و ضروری برای بررسی سلامت دستگاه تناسلی بانوان محسوب می‌شود. این روش در تشخیص به‌موقع مشکلاتی مانند کیست، فیبروم، خونریزی‌های غیرطبیعی، اختلالات قاعدگی، ارزیابی باروری و پایش بارداری نقش مؤثری دارد. انتخاب زمان مناسب برای انجام سونوگرافی و آشنایی با روش‌های مختلف آن، می‌تواند دقت تشخیص را افزایش داده و نگرانی‌های بیماران را کاهش دهد.

اگر درباره نتایج سونوگرافی خود سؤالی دارید یا مطمئن نیستید که در شرایط فعلی نیاز به انجام این آزمایش دارید، مشاوره با پزشک متخصص زنان بسیار مفید است. از طریق سایت بیمارستان مجازی ایران می‌توانید به‌صورت فوری، آنلاین و کاملاً محرمانه با پزشکان متخصص گفتگو کنید و پاسخ سؤالات خود را دریافت نمایید.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

با وجود بیماری‌های گوناگونی مانند سرطان که سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کنند، تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع می‌تواند جان بیماران را نجات دهد. در این زمینه، برای بررسی و درمان بیماری‌های روده بزرگ، روش کولونوسکوپی طراحی شده است. در این روش، ابزاری باریک و انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین و ابزارهای مخصوص از طریق مقعد به‌طور آرام وارد روده بزرگ می‌شود. کولونوسکوپی امکان تشخیص بافت‌های غیرطبیعی، پولیپ‌های خوش‌خیم، پیش‌سرطانی و سرطانی را فراهم می‌کند که گام مهمی در پیشگیری و درمان بیماری است. در این مقاله از بیمارستان مجازی ایران، به بررسی جزئیات Colonoscopy، نحوه انجام آن، عوارض احتمالی و روش تفسیر نتایج می‌پردازیم.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

کولونوسکوپی چیست؟

کولونوسکوپی (Colonoscopy) روشی برای بررسی داخلی روده بزرگ (کولون) است که برای تشخیص بیماری‌های دستگاه گوارش مانند بیماری‌های التهابی روده، سرطان روده بزرگ، بررسی تغییرات بافتی متورم یا تحریک‌شده، پولیپ‌ها و رکتوم استفاده می‌شود.

در این روش، لوله‌ای باریک و انعطاف‌پذیر به نام کولونوسکوپ، با ضخامت تقریبی یک خودکار، از طریق مقعد وارد روده بزرگ می‌شود. این روش تشخیصی معمولاً برای افرادی تجویز می‌شود که دچار تغییر در الگوی اجابت مزاج، خونریزی مقعدی، آزمایش خون مثبت در مدفوع یا سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ هستند.

به زبان ساده، کولونوسکوپی نوعی آندوسکوپی است که در آن یک آندوسکوپ مجهز به دوربین به پزشک اجازه می‌دهد بخش‌های مختلف روده بزرگ را مشاهده کند. این ابزار انعطاف‌پذیر علاوه بر دوربین، دارای اسکوپ‌های کوچکی است که پزشک با کمک آن می‌تواند بافت‌های غیرطبیعی را از روده بزرگ بردارد. همچنین در طول Colonoscopy امکان نمونه‌برداری از بافت‌ها (بیوپسی) نیز وجود دارد. حال که با مفهوم کولونوسکوپی آشنا شدید، وقت آن است که درباره دلایل انجام آن و نحوه اجرا شدن این روش اطلاعات بیشتری کسب کنید.

چرا کولونوسکوپی انجام می‌شود؟

کولونوسکوپی می‌تواند هم به‌عنوان روش پیشگیری، هم برای تشخیص و حتی درمان برخی مشکلات روده بزرگ به‌کار رود. بنابراین، اگر فردی از نظر آماری در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ باشد، پزشک این روش را برای غربالگری روتین سرطان توصیه می‌کند. از آنجا که سرطان روده بزرگ می‌تواند بدون هشدار یا علائم خاصی بروز کند، انجام غربالگری بهترین راه برای پیشگیری و اقدام به‌موقع است. در این فرآیند، متخصص می‌تواند بافت‌های مشکوک را نمونه‌برداری کرده و برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه بفرستد.

غربالگری سرطان روده بزرگ

برخی افراد برای اولین بار کولونوسکوپی را به‌منظور غربالگری روتین سرطان انجام می‌دهند. از نظر آماری، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با افزایش سن بالاتر می‌رود. اگر شما بالای ۴۵ سال دارید و در معرض خطر متوسط ابتلا به این سرطان هستید و هیچ عامل خطر دیگری جز سن ندارید، پزشک توصیه می‌کند هر ۱۰ سال یک‌بار کولونوسکوپی برای غربالگری انجام دهید.

پزشک متخصص در شرایط زیر انجام کولونوسکوپی برای غربالگری سرطان روده بزرگ را تجویز می‌کند:

• سن بالای ۴۵ سال، حتی بدون سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ؛
• گذشت ۱۰ سال از آخرین Colonoscopy
• برداشتن بافت در آخرین Colonoscopy
• داشتن سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ؛
• ابتلا به بیماری‌های ژنتیکی مانند پولیپوز آدنوماتوز یا سندرم لینچ؛
• ابتلا به بیماری التهابی روده.

تشخیص بیماری

بررسی علائم و نشانه‌های روده بزرگ به پزشک کمک می‌کند برخی از بیماری‌های مرتبط با این عضو را تشخیص دهد. بعضی افراد به‌دلیل وجود علائم خاص پزشکی به متخصص مراجعه می‌کنند و پزشک برای بررسی دقیق‌تر، کولونوسکوپی را توصیه می‌کند. برخلاف دیگر روش‌های تصویربرداری، کولونوسکوپی از داخل بدن انجام می‌شود و تصویری بسیار واضح و دقیق از روده بزرگ ارائه می‌دهد.

در برخی موارد برای تشخیص کامل، نیاز به نمونه‌برداری از بافت روده بزرگ وجود دارد. بنابراین پزشک در طول کولونوسکوپی با استفاده از ابزار مخصوص، از بافت داخلی روده نمونه می‌گیرد و آن را برای بررسی دقیق به آزمایشگاه ارسال می‌کند.

کدام بیماری‌ها با کولونوسکوپی قابل‌تشخیص‌اند؟

• کولیت مزمن، از جمله کولیت اولسراتیو (زخم‌های التهابی روده) یا بیماری کرون (التهاب مزمن روده)
• ایسکمی روده (کاهش یا توقف جریان خون به روده بزرگ) و کولیت ایسکمیک
• دیورتیکولوز (تشکیل کیسه‌ها یا برآمدگی‌های کوچک در دیواره روده بزرگ)
• زخم‌های روده
• تنگی یا انسداد روده بزرگ
• پولیپ‌های کولورکتال (رشد غیرطبیعی و معمولاً خوش‌خیم توده‌ها)
• سرطان کولورکتال (سرطان روده بزرگ)پ

پولیپ‌های قبلی روده بزرگ

اگر قبلاً پولیپ روده بزرگ داشته‌اید، پزشک ممکن است Colonoscopyپی را برای شناسایی و برداشتن هرگونه پولیپ جدید توصیه کند. این اقدام به‌ویژه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ انجام می‌شود. کولونوسکوپی، علاوه بر ارائه تصاویر دقیق‌تر از داخل روده بزرگ نسبت به اشعه ایکس، امکان برداشتن پولیپ‌ها (پولیپکتومی) و نمونه‌برداری بافتی (بیوپسی) را نیز فراهم می‌کند. این روش معمولاً بدون درد است، زیرا با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و نیازی به جراحی باز نخواهد بود، ضمن اینکه از پیشرفت احتمالی به سرطان نیز جلوگیری می‌کند.

همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، پزشک از ابزاری ویژه که در سر لوله کولونوسکوپ تعبیه شده برای برداشتن پولیپ‌های کوچک استفاده می‌کند.

برای پولیپ‌هایی با اندازه بیش از ۵ میلی‌متر، پولیپکتومی با عبور یک حلقه سیمی از داخل کولونوسکوپ انجام می‌شود تا پایه پولیپ را احاطه و محکم بگیرد. سپس با کمک الکتروکوتریزاسیون، پولیپ به‌طور ایمن برداشته می‌شود.

در تصویر زیر، می‌توانید نحوه گیر انداختن و برداشتن پولیپ‌های بزرگ‌تر از ۵ میلی‌متر را مشاهده کنید.

جراحی آندوسکوپی شامل تکنیک‌هایی مانند برداشتن مخاط آندوسکوپی یا تشریح زیرمخاطی است که اغلب برای پولیپ‌های بزرگ‌تر از ۱٫۵ سانتی‌متر انجام می‌شود. در تصویر زیر می‌توانید آندوسکوپی و برداشتن پولیپ بزرگ‌تر از ۱٫۵ سانتی‌متر را ببینید.

درمان بیماری‌های روده بزرگ

یکی از مزایای کولونوسکوپی این است که پزشک می‌تواند هم‌زمان با تشخیص، اقدام به درمان نیز کند. در طول این روش، بافت‌های غیرطبیعی روده شناسایی و در صورت لزوم برداشته می‌شوند تا از ایجاد یا گسترش احتمالی سرطان جلوگیری شود. از این رو، طی Colonoscopy پزشک می‌تواند اقدامات درمانی زیر را انجام دهد:

انواع درمان در کولونوسکوپی:

• برداشتن پولیپ‌ها (پولیپکتومی)
• ترمیم و بستن زخم‌های روده بزرگ
• تزریق دارو به روده بزرگ
• رفع انسدادهای روده بزرگ
• قرار دادن استنت‌ها برای باز نگه داشتن مسیر روده
• درمان بافت‌های روده بزرگ با لیزر

چه علائمی نیاز به کولونوسکوپی دارند؟

اگر فردی هر یک از علائم زیر را تجربه کند، پزشک ممکن است کولونوسکوپی را برای بررسی علت آن توصیه کند:

• خون‌ریزی یا ترشح غیرعادی از مقعد
• تغییرات ناگهانی و بی‌دلیل در عادات روده‌ای، مانند اسهال، یبوست یا بی‌اختیاری
• درد مزمن شکم بدون دلیل مشخص
• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ
• کاهش وزن یا عدم رشد و افزایش وزن بی‌دلیل در کودکان

در صورت بروز هر یک از این علائم، می‌توانید با ویزیت آنلاین با متخصص گوارش مشورت کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود و در صورت نیاز، کولونوسکوپی برای شما تجویز گردد.

کولونوسکوپی چگونه انجام می‌شود؟

اکنون که با مفهوم کولونوسکوپی و موارد استفاده از آن آشنا شدید، بهتر است با نحوه انجام این روش نیز آشنا شوید تا آمادگی کامل برای فرایند داشته باشید. کولونوسکوپ یک لوله انعطاف‌پذیر است که در سر آن علاوه بر دوربین کوچک و دقیق، ابزاری برای نمونه‌برداری (بیوپسی) تعبیه شده است.

نحوه انجام Colonoscopy به شرح زیر است:

1. زمانی که برای Colonoscopy آماده شدید، پزشک از شما می‌خواهد به صورت راحت و در حالت جنینی روی تخت دراز بکشید.
2. کولونوسکوپ از طریق مقعد وارد روده بزرگ می‌شود. در گذشته ممکن بود کمی درد احساس کنید، اما امروزه اغلب کولونوسکوپی با بیهوشی یا آرام‌بخش انجام می‌شود و شما در طول عمل دردی حس نمی‌کنید.
3. گاز دی‌اکسیدکربن به داخل روده بزرگ وارد می‌شود تا روده کمی منبسط شود و پزشک بتواند جزئیات داخلی آن را بهتر مشاهده کند.
4. کولونوسکوپ به آرامی از طریق روده بزرگ پیش می‌رود تا در صورت نیاز به روده کوچک برسد.
5. در طول حرکت دستگاه، کاتتر هوا روده را باد می‌کند و دوربین تصاویر و فیلم‌های زنده از داخل روده برای نمایش روی مانیتور ضبط می‌کند.
6. پزشک تصاویر را با دقت بررسی می‌کند تا نواحی و بافت‌های غیرطبیعی شناسایی شوند.
7. پس از رسیدن کولونوسکوپ به انتهای روده بزرگ، دستگاه به آرامی خارج می‌شود و در حین خروج نیز دیواره‌ها و بافت‌ها مجدداً بررسی می‌شوند.

نحوه ورود لوله و تصویر‌برداری داخلی

کولونوسکوپ از طریق مقعد وارد می‌شود و این لوله انعطاف‌پذیر با هدایت دقیق پزشک متخصص به‌آرامی در داخل روده بزرگ حرکت می‌کند. تصویربرداری و نحوه حرکت کولونوسکوپ داخل روده بزرگ را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.

قبل از کولونوسکوپی چه باید کرد؟

آمادگی پیش از کولونوسکوپی نقش بسیار مهمی در موفقیت این روش تشخیصی-درمانی دارد. هدف اصلی از این آماده‌سازی، پاک و شفاف بودن کامل روده است تا پزشک بتواند تمامی نواحی داخلی آن را به‌طور واضح مشاهده کند. در غیر این صورت ممکن است انجام کولونوسکوپی مجدد لازم شود.

مراحل آماده‌سازی قبل از Colonoscopy به‌صورت زیر است:

تخلیه روده بزرگ

قبل از انجام کولونوسکوپی، لازم است روده بزرگ کاملاً تخلیه و تمیز شود، زیرا هرگونه باقی‌مانده مدفوع می‌تواند دید پزشک را محدود کند و بررسی دقیق بخش‌های داخلی روده را دشوار کند. برای این منظور، پزشک ممکن است از شما بخواهد اقدامات زیر را انجام دهید:

• روز قبل از کولونوسکوپی از خوردن غذای جامد خودداری کنید.
• نوشیدنی‌ها باید محدود به مایعات شفاف مانند آب، چای ساده، قهوه بدون شیر و خامه، و نوشیدنی‌های گازدار بدون رنگ باشند.
• از مصرف مایعات قرمز رنگ پرهیز کنید، زیرا ممکن است با خون داخل روده اشتباه گرفته شوند.
• بعد از ساعت ۱۲ شب پیش از روز کولونوسکوپی چیزی نخورید و ننوشید.
• شب قبل از Colonoscopy، طبق تجویز پزشک ملین مصرف کنید و از استفاده خودسرانه داروهای ملین خودداری نمایید.

مصرف داروها

حداقل یک هفته قبل از کولونوسکوپی، لازم است اطلاعات دقیقی از داروهایی که مصرف می‌کنید در اختیار پزشک قرار دهید، به‌ویژه داروهای مربوط به دیابت، فشارخون، قلب و همچنین مکمل‌ها یا داروهای حاوی آهن.

اگر داروهایی مانند آسپرین، رقیق‌کننده‌های خون، داروهای ضدانعقاد یا سایر داروهایی که برای پیشگیری از لخته شدن خون یا سکته مغزی مصرف می‌کنید، حتماً به پزشک اطلاع دهید. همچنین اگر داروهای قلبی مصرف می‌کنید که روی عملکرد پلاکت‌ها تأثیر دارند، پزشک باید از آن مطلع شود.

کولونوسکوپی چقدر طول می‌کشد؟

عبور کولونوسکوپ از ابتدای روده بزرگ تا انتهای آن معمولاً حدود ۱۵ دقیقه طول می‌کشد و بازگشت همان مسیر نیز تقریباً ۱۵ دقیقه زمان می‌برد. بنابراین پزشک کل روده بزرگ را دو بار بررسی می‌کند. اگر در طول این فرآیند مورد غیرطبیعی برای برداشتن یا درمان مشاهده نشود، کولونوسکوپی به پایان می‌رسد؛ اما در صورت شناسایی بافت یا ساختار غیرعادی، حدود ۱۵ دقیقه زمان اضافی نیاز است تا نمونه‌برداری یا برداشتن آن انجام شود.

چه اتفاقی بعد از کولونوسکوپی می‌افتد؟

در یکی دو ساعت اول پس از کولونوسکوپی ممکن است کمی درد ناشی از گاز معده، نفخ یا حالت تهوع احساس کنید، اما این علائم معمولاً به‌سرعت کاهش می‌یابند.
به‌محض احساس آمادگی، می‌توانید رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرید.
اگر پزشک حین Colonoscopy از بافت روده بزرگ نمونه‌برداری کرده باشد، ممکن است چند روز پس از عمل خون‌ریزی خفیف از مقعد مشاهده شود.

بهبودی بعد از کولونوسکوپی چقدر زمان می‌برد؟

حدود ۲۴ ساعت طول می‌کشد تا اثر بی‌حسی به‌طور کامل از بین برود، بنابراین پزشک توصیه می‌کند در این بازه زمانی از انجام اقدامات زیر خودداری کنید:

• رانندگی نکنید.
• با وسایل یا تجهیزات حساس و خطرناک کار نکنید.

آیا کولونوسکوپی درد دارد؟

بسیاری از افراد می‌پرسند آیا کولونوسکوپی درد دارد؟ در بیشتر موارد، بیمار به‌صورت کامل بیهوش یا آرام‌بخش دریافت می‌کند، بنابراین در طول کولونوسکوپی دردی احساس نخواهد کرد. با این حال، ممکن است هنگام ورود کولونوسکوپ به مقعد و پیشروی آن در روده بزرگ، کمی فشار یا ناراحتی ناشی از گاز احساس شود. این فشار به‌دلیل ورود گاز دی‌اکسیدکربن به روده است تا روده کمی باز شود و پزشک بتواند دید بهتری برای بررسی داشته باشد. معمولا پس از باد شدن روده، درد قابل توجهی وجود ندارد؛ بنابراین در وضعیت راحت و جنینی روی تخت بخوابید تا فرایند کولونوسکوپی به‌راحتی انجام شود.

بررسی عوارض احتمالی کولونوسکوپی

عوارض Colonoscopy و پولیپکتومی (برداشتن پولیپ) نادر هستند، اما در برخی موارد ممکن است فرد با مشکلات زیر مواجه شود:

عوارض عمومی کولونوسکوپی

• درد یا تورم در ورید بازو ناشی از تزریق داروی بیهوشی؛
• درد مقعد یا فشار جزئی به‌دلیل ورود گاز به روده بزرگ؛
• خون‌ریزی خفیف مقعد به‌علت برداشتن نمونه بافت یا پولیپ؛
• نفخ یا خروج گاز هنگام تخلیه هوا از روده بزرگ؛
• مشاهده مقدار اندکی خون در اولین دفع مدفوع پس از کولونوسکوپی.

عوارض نادر کولونوسکوپی

برخی عوارض نادر Colonoscopy عبارتند از:

• سوراخ شدن یا پاره شدن روده بزرگ؛
• آسیب به دیواره روده، از جمله پارگی جزئی یا کامل؛
• خون‌ریزی شدید و غیرقابل‌کنترل پس از برداشتن بافت یا پولیپ؛
• تب و درد شکمی پایدار؛
• عفونت؛
• واکنش غیرمنتظره به داروی بیهوشی.

نتایج غیرطبیعی کولونوسکوپی چیست؟

نتایج غیرطبیعی کولونوسکوپی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خون‌ریزی گوارشی که قابل کنترل نیست؛
• پولیپ‌های خوش‌خیم، پیش‌سرطانی یا سرطانی؛
• التهاب روده (کولیت) ناشی از عفونت، بیماری خودایمنی یا کاهش جریان خون (ایسکمی)؛
• آسیب مزمن بافت، مانند جای زخم در روده بزرگ؛
• انسداد یا تنگی مسیر روده بزرگ؛
• دیورتیکولوز یا تشکیل کیسه‌های غیرطبیعی در دیواره داخلی روده بزرگ.

تفسیر کولونوسکوپی

پس از پایان کولونوسکوپی، پزشک متخصص نتایج آزمایش را بررسی کرده و تفسیر می‌کند. این نتایج معمولاً به صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:

نتیجه منفی کولونوسکوپی

اگر در طول Colonoscopy هیچ ناهنجاری در روده بزرگ مشاهده نشود، نتیجه آزمایش منفی خواهد بود؛ با این حال، پزشک ممکن است برای اطمینان و پیگیری، انجام کولونوسکوپی بعدی را در سال‌های آینده توصیه کند. در این حالت، معمولاً دو وضعیت ممکن است رخ دهد:

۱. کولونوسکوپی در ۱۰ سال آینده

تجویز کولونوسکوپی در ۱۰ سال آینده انجام می‌شود اگر:

• در معرض خطر متوسط ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارید؛
• هیچ عامل خطر دیگری به‌جز افزایش سن ندارید؛
• پولیپ‌های کوچک خوش‌خیم دارید.

۲. کولونوسکوپی در ۱ تا ۷ سال آینده

تجویز کولونوسکوپی در عرض ۱ تا ۷ سال آینده به عوامل زیر بستگی دارد:

• تعداد، نوع و اندازه پولیپ‌های برداشته‌شده؛
• سابقه پولیپ در مراحل قبلی کولونوسکوپی؛
• ابتلا به سندرم‌های ژنتیکی خاص؛
• سابقه خانوادگی سرطان روده.

نتیجه مثبت کولونوسکوپی

اگر در طول Colonoscopy پزشک هرگونه پولیپ یا بافت غیرطبیعی در روده بزرگ مشاهده کند، نتیجه آزمایش مثبت محسوب می‌شود.

نکته مهم این است که اغلب پولیپ‌ها سرطانی نیستند، اما برخی از آن‌ها ممکن است پیش‌سرطانی باشند. پولیپ‌های برداشته شده در طول کولونوسکوپی برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا وضعیت آن‌ها مشخص شود:

• پولیپ‌های غیرسرطانی
• پولیپ‌های پیش‌سرطانی
• پولیپ‌های سرطانی

بسته به اندازه، تعداد و نوع پولیپ‌ها، ممکن است نیاز به پیگیری و کولونوسکوپی‌های بعدی باشد. به طور کلی دو سناریو وجود دارد:

۱. کولونوسکوپی در عرض ۷ تا ۱۰ سال آینده
اگر یک یا دو پولیپ کوچک (کمتر از ۱ سانتی‌متر) مشاهده شود و سایر عوامل خطر پایین باشد، پزشک ممکن است انجام کولونوسکوپی بعدی را در فاصله ۷ تا ۱۰ سال توصیه کند.

۲. کولونوسکوپی در عرض کمتر از ۷ سال
در صورت وجود هر یک از موارد زیر، پزشک انجام سریع‌تر Colonoscopy را تجویز خواهد کرد:

• مشاهده بیش از دو پولیپ
• وجود پولیپ‌های بزرگ‌تر از ۱ سانتی‌متر
• مدفوع باقی‌مانده در روده که مانع بررسی کامل می‌شود
• پولیپ‌هایی با ویژگی‌های سلولی پرخطر
• پولیپ‌های سرطانی
• پولیپ یا بافت غیرقابل برداشت در طول کولونوسکوپی

آزمایش‌های جایگزین کولونوسکوپی

روش‌های جایگزین Colonoscopy وجود دارند، اما معمولاً نمی‌توانند دقت و جزئیات کولونوسکوپی را ارائه دهند. در مواردی که نیاز به اطلاعات تکمیلی باشد، پزشک ممکن است یکی از آزمایش‌های زیر را توصیه کند:

• کولونوگرافی سی‌تی (CT Colonography): نوعی سی‌تی‌اسکن مخصوص روده بزرگ که معمولاً زمانی تجویز می‌شود که نتایج کولونوسکوپی ناقص یا ناکافی باشد.
• سی‌تی‌اسکن معمولی (CT Scan): برای بررسی روده بزرگ و سایر اندام‌های داخلی بدن کاربرد دارد.
• سیگموئیدوسکوپی: شبیه کولونوسکوپی است، با این تفاوت که سیگموئیدوسکوپ کوتاه‌تر بوده و تنها بخش پایینی روده بزرگ را بررسی می‌کند.

چه زمانی باید کولونوسکوپی انجام شود؟

برای تشخیص بیماری‌ها و مشکلات روده بزرگ، غربالگری سرطان روده بزرگ و ارائه درمان‌های لازم، از روش کولونوسکوپی استفاده می‌شود.

برای آماده‌سازی قبل از Colonoscopy، باید حداقل ۲۴ ساعت ناشتا باشید، مایعات شفاف مصرف کنید، روده بزرگ خود را در چند مرحله تخلیه نمایید و داروهایتان را تحت نظر پزشک استفاده کنید.

کلام آخر

روده بزرگ یکی از اندام‌های حیاتی بدن است که نقش مهمی در سلامت عمومی دارد. با افزایش سن، خطر ابتلا به برخی بیماری‌های روده بزرگ مانند التهاب، پولیپ و سرطان افزایش می‌یابد. به همین دلیل، انجام غربالگری‌های منظم و مراجعه به پزشک متخصص برای تشخیص به‌موقع بیماری‌ها اهمیت بالایی دارد. در این راستا، پزشک ممکن است کولونوسکوپی را برای بررسی دقیق روده بزرگ با وضوح بالا تجویز کند. در این مقاله، به دلایل انجام کولونوسکوپی، نحوه اجرا، عوارض احتمالی و تفسیر نتایج آن پرداخته شد. در صورتی که هر یک از علائمی که ذکر شد را تجربه می‌کنید، استفاده از خدمات بیمارستان مجازی ایران می‌تواند به تشخیص زودهنگام و آغاز درمان سریع‌تر کمک کند.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری است که از اشعه ایکس برای بررسی رگ‌های خونی قلب، به‌ویژه شریان‌های کرونری، استفاده می‌کند. در این فرآیند، متخصص قلب با مشاهده تصاویر به‌دست‌آمده می‌تواند تنگی یا انسداد شریان‌ها را شناسایی کند و بر اساس نتایج، تصمیم بگیرد که درمان مناسب شامل دارو، قرار دادن استنت یا جراحی است. در ادامه جزئیات بیشتری درباره آنژیوگرافی، مراحل انجام آن و عوارض احتمالی آن ارائه می‌شود.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

آنژیوگرافی چیست؟

آنژیوگرافی روشی است که توسط پزشک متخصص قلب و عروق برای بررسی انسداد شریان‌های کرونری انجام می‌شود. این آزمایش بخشی از مجموعه روش‌های کاتتریزاسیون قلبی (Cardiac Catheterization) است، که در آن یک یا چند لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام کاتتر وارد رگ‌های اصلی بدن و قلب می‌شوند. در آنژیوگرافی، از اشعه ایکس همراه با ماده حاجب (Contrast Dye) برای نمایش جریان خون در شریان‌های کرونری استفاده می‌شود. به این روش تصویربرداری گاهی آنژیوگرافی قلبی، آنژیوگرافی کرونری، آرتریوگرافی با کاتتر یا سونداژ قلبی نیز گفته می‌شود.

در طول این آزمایش، تصاویری متحرک و فوری تولید می‌شود که نحوه حرکت خون و عملکرد پمپاژ قلب را نشان می‌دهند. این تصاویر می‌توانند محل و میزان انسداد یا تنگی شریان‌ها را مشخص کنند و عملکرد عضله قلب و دریچه‌ها را ارزیابی نمایند. علاوه بر تشخیص، در همان جلسه آنژیوگرافی می‌توان اقدامات درمانی مانند آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری برای باز کردن شریان‌های مسدود شده انجام داد.

گاهی برای بررسی رگ‌های قلب از سی‌تی آنژیوگرافی کرونری (CCTA) استفاده می‌شود که نیازی به ورود لوله به داخل عروق ندارد. این روش غیرتهاجمی به پزشک کمک می‌کند تعیین کند که آیا بیمار به کاتتریزاسیون قلبی نیاز دارد یا خیر. با این حال، سی‌تی آنژیوگرافی امکان درمان انسداد یا تنگی شریان‌ها را ندارد و در صورت مشاهده مشکل، آنژیوگرافی کرونری با کاتتر لازم خواهد بود. در این مقاله تمرکز ما بر آنژیوگرافی کرونری با استفاده از کاتتریزاسیون قلبی است.

آنژیوگرافی چطور انجام می‌شود؟

آزمایش آنژیوگرافی کرونری معمولاً در بیمارستان یا کلینیک تخصصی و در اتاقی به نام آزمایشگاه کاتتریزاسیون انجام می‌شود. پیش از شروع آزمایش، تیم پزشکی با شما درباره داروهای مصرفی، سابقه بیماری و آلرژی‌ها صحبت می‌کند.

مراحل آنژیوگرافی به شرح زیر است:

1. آمادگی بیمار: ابتدا باید لباس مخصوص عمل (گان) بپوشید و به پشت روی تخت دراز بکشید. در صورت نیاز، مثانه خود را خالی کنید و از لنزهای تماسی، عینک، جواهرات یا سنجاق سر استفاده نکنید. فشار خون و نبض شما کنترل می‌شود و با اتصال الکترودهای نوار قلب و پالس‌اکسی‌متر، عملکرد قلب و سطح اکسیژن خون شما بررسی می‌گردد. در بیماران دیابتی، قند خون نیز اندازه‌گیری می‌شود.
2. تزریق آرام‌بخش: سرم وریدی در رگ دست یا ساعد قرار می‌گیرد و داروی آرام‌بخش از طریق آن تزریق می‌شود تا در طول آزمایش احساس راحتی و آرامش داشته باشید. بسته به شرایط شما، ممکن است کاملاً هوشیار، کمی خواب‌آلود یا در حالت مشابه بیهوشی عمومی قرار بگیرید.
3. بی‌حسی موضعی: پزشک با بی‌حسی موضعی ناحیه ورود به شریان را بی‌حس می‌کند؛ معمولاً این محل در کشاله ران یا مچ دست است. ممکن است فشار خفیفی حس کنید اما درد نخواهید داشت.
4. ورود شیت و کاتتر: پزشک یک برش کوچک ایجاد کرده و سوزن را وارد رگ می‌کند. سپس لوله پلاستیکی توخالی نازکی به نام شیت (Sheath) روی سوزن قرار می‌گیرد تا دسترسی به شریان فراهم شود. از طریق شیت، کاتتر انعطاف‌پذیر به آرامی وارد رگ شده و به نزدیکی قلب هدایت می‌شود.
5. تصویربرداری با فلوروسکوپی: دستگاه اشعه ایکس به نام فلوروسکوپی دور بیمار حرکت می‌کند تا پزشک بتواند مسیر کاتتر را از تمام زوایا مشاهده کند.
6. تزریق ماده حاجب: هنگامی که کاتتر به قلب یا آئورت رسید، ماده حاجب از درون آن وارد شریان‌ها می‌شود. پس از تزریق ممکن است گرما، گرگرفتگی یا احساس نیاز به ادرار ایجاد شود.
7. تشخیص انسداد: حرکت ماده حاجب در رگ‌ها از طریق تصاویر اشعه ایکس ثبت می‌شود. پزشک می‌تواند انسداد یا تنگی شریان‌ها و محل ایجاد پلاک یا کلسترول را شناسایی کند.
8. درمان فوری: در صورت مشاهده انسداد، آنژیوپلاستی با بالون انجام می‌شود و برای باز نگه داشتن شریان، استنت (لوله توری) در رگ قرار داده می‌شود.
9. پایان آزمایش و مراقبت پس از آن: پس از ثبت تصاویر و انجام درمان‌های لازم، کاتتر خارج شده و به بخش ریکاوری منتقل می‌شوید. در این بخش ضربان قلب، فشار خون و سطح اکسیژن شما تحت نظر قرار می‌گیرد تا شرایط شما پایدار شود.

تفسیر نتایج آنژیوگرافی

نتایج آنژیوگرافی می‌توانند «طبیعی» یا «غیرطبیعی» باشند. نتیجه طبیعی به این معناست که شریان‌های کرونری بدون انسداد هستند و قلب شما به میزان کافی خون دریافت می‌کند. حتی در صورتی که نتیجه طبیعی باشد، اما هنوز علائمی دارید، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های تکمیلی برای تشخیص دقیق‌تر باشد.

نتیجه غیرطبیعی نشان‌دهنده انسداد یا تنگی یک یا چند شریان کرونری است. پزشک محل دقیق انسداد و شدت آن را توضیح می‌دهد و گاهی میزان انسداد را به‌صورت درصد بیان می‌کند. در طول آنژیوگرافی، ممکن است پزشک بلافاصله اقدام به آنژیوپلاستی کند و با قرار دادن استنت، جریان خون را بهبود بخشد.

در صورت غیرطبیعی بودن نتایج، پزشک درمان‌های مناسب را برای شما تجویز می‌کند، که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آنژیوپلاستی یا استنت‌گذاری: برای باز کردن شریان‌های مسدود شده.
• تغییر سبک زندگی: افزایش فعالیت بدنی و اصلاح رژیم غذایی.
• جراحی بای‌پس عروق کرونری (CABG): در موارد شدید انسداد.
• دارودرمانی: برای کنترل علائم و پیشگیری از انسداد مجدد.

همچنین می‌توانید با مشورت آنلاین با متخصصان بیمارستان مجازی ایران، نتایج آزمایش آنژیوگرافی خود را تفسیر کنید و راهکارهای متناسب با وضعیت سلامتتان را دریافت نمایید.

چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرم؟

طبیعی است که در محل ورود کاتتر کبودی، تورم جزئی یا درد خفیف ایجاد شود. با این حال، در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• خون‌ریزی بیش از حد از محل ورود کاتتر
• ایجاد کبودی جدید، تورم یا افزایش درد
• علائم عفونت مانند تغییر رنگ پوست یا خروج چرک (رنگ می‌تواند بسته به پوست شما قرمز، بنفش یا قهوه‌ای باشد)

همچنین در صورت بروز علائم زیر نیز باید سریعاً با پزشک مشورت کنید:

• درد قفسه سینه یا تنگی نفس
• تب یا دیگر نشانه‌های عفونت
• تغییر دما یا رنگ دست یا پای استفاده‌شده برای آزمایش
• ضعف، بی‌حسی یا مشکل در گردش خون در دست‌ها یا پاها

اگر خون‌ریزی در محل کاتتر ادامه پیدا کند و با فشار متوقف نشود، با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید. همچنین می‌توانید به‌صورت آنلاین با متخصص قلب و عروق بیمارستان مجازی ایران مشورت کنید و در کمترین زمان ممکن، راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.

نقش ماده حاجب در تصویربرداری دقیق

ماده حاجب، یک ماده رنگی است که جریان خون در شریان‌ها را در تصاویر اشعه ایکس (که آنژیوگرام نامیده می‌شوند) قابل مشاهده می‌کند. رگ‌های خونی در عکس‌های معمولی اشعه ایکس به‌وضوح دیده نمی‌شوند، بنابراین ماده حاجب به رگ‌های هدف تزریق می‌شود. این ماده مانند استخوان‌ها و دیگر بافت‌های متراکم بدن، اشعه ایکس را جذب می‌کند و باعث می‌شود رگ‌ها در تصاویر برجسته و واضح شوند.

اگر ماده حاجب نتواند از قسمتی از رگ عبور کند، این موضوع نشان‌دهنده انسداد یا تنگی در آن ناحیه است. به این ترتیب، ماده حاجب به پزشک کمک می‌کند جریان خون در عروق کرونری را بررسی کند و هرگونه مشکل یا اختلال احتمالی را شناسایی نماید.

چه افرادی باید آنژیوگرافی انجام دهند؟

آزمایش آنژیوگرافی عروق کرونر برای بررسی جریان خون در داخل و اطراف قلب انجام می‌شود و اغلب زمانی توصیه می‌شود که احتمال وجود بیماری عروق کرونر قلب مطرح باشد. این آزمایش همچنین می‌تواند برای ارزیابی علائم آنژین یا در حین یا بعد از حمله قلبی مورد استفاده قرار گیرد.

نتایج آنژیوگرافی به پزشک کمک می‌کند تا:

• شریان‌های مسدود یا تنگ‌شده را شناسایی کند؛
• میزان کاهش جریان خون به قلب یا خروجی خون از قلب را ارزیابی نماید؛
• تجمع چربی، کلسترول و سایر مواد در دیواره شریان‌ها (تصلب شرایین) را تشخیص دهد؛
• نتایج جراحی قلب قبلی را بررسی کند.

از آنجا که این آزمایش وضعیت داخل قلب و عروق را نشان می‌دهد، می‌تواند پزشک را در تصمیم‌گیری درباره بهترین روش درمانی راهنمایی کند.

معمولا متخصص قلب در شرایط زیر آنژیوگرافی عروق کرونر را توصیه می‌کند:

• نتایج غیرطبیعی تست ورزش یا نوار قلب (EKG)؛
• ابتلا به بیماری دریچه قلب، نارسایی قلبی یا سابقه حمله قلبی؛
• آسیب به قفسه سینه؛
• بررسی احتمال بیماری عروق کرونر پیش از جراحی قلب؛
• درد قفسه سینه (آنژین) تازه یا با تغییرات جدید؛
• درد در قفسه سینه، فک، گردن یا بازو که سایر آزمایش‌ها علت آن را مشخص نکرده‌اند؛
• ناراحتی غیرمعمول در قفسه سینه یا تنگی نفس بدون شواهد در سایر آزمایش‌ها؛
• مشکلات رگ‌های خونی؛
• تشخیص سایر بیماری‌ها مانند آریتمی یا بیماری‌های مادرزادی قلب.

معمولا آنژیوگرافی پس از انجام آزمایش‌های غیرتهاجمی مانند الکتروکاردیوگرام، اکوکاردیوگرام یا تست ورزش و در صورت نیاز به بررسی دقیق‌تر انجام می‌شود.

خطرات و عوارض احتمالی آنژیوگرافی

بهتر است آنژیوگرافی توسط پزشکی انجام شود که تجربه و مهارت کافی در این روش داشته باشد و به‌طور منظم آن را انجام دهد. در بیشتر موارد، آنژیوگرافی یک روش بی‌خطر است، اما نسبت به سایر آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، تهاجمی‌تر محسوب می‌شود. به طور کلی، عوارض جدی در آنژیوگرافی عروق کرونر به ندرت رخ می‌دهند.

خطرات احتمالی آنژیوگرافی شامل موارد زیر است:

• ضربان قلب غیرطبیعی (آریتمی)؛
• خون‌ریزی بیش از حد؛
• واکنش آلرژیک به ماده حاجب یا داروی بیهوشی؛
• آسیب به رگ خونی؛
• لخته‌شدن خون؛
• تامپوناد قلبی (فشار بر قلب به‌علت تجمع مایع در اطراف آن)؛
• حمله قلبی یا نیاز به جراحی بای‌پس؛
• آسیب کلیه ناشی از ماده حاجب؛
• کاهش فشار خون؛
• درد، کبودی یا عفونت در محل ورود سوزن یا کاتتر؛
• سکته مغزی.

احتمال بروز عوارض در افرادی که شرایط زیر را دارند، بیشتر است:

• سن بالای ۶۵ سال؛
• ابتلا به دیابت؛
• مشکلات کلیوی.

مراقبت‌های قبل و بعد از آنژیوگرافی

گاهی آنژیوگرافی کرونری به‌صورت اورژانسی انجام می‌شود و در این موارد فرصت کمی برای آماده‌سازی وجود دارد. اما اگر آزمایش از قبل برنامه‌ریزی شده باشد، می‌توانید اقدامات لازم برای آماده‌شدن را انجام دهید.

در اغلب موارد از شما خواسته می‌شود صبح روز آزمایش در بیمارستان حاضر شوید و معمولاً می‌توانید همان روز پس از انجام آزمایش مرخص شوید. پزشک دستورالعمل‌های ویژه‌ای برای آمادگی قبل از آنژیوگرافی ارائه می‌دهد و داروها و سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند. معمولاً پیش از انجام آنژیوگرافی کرونری، از روش‌های تصویربرداری غیرتهاجمی مانند MRI یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی وضعیت قلب و تشخیص مشکلات احتمالی استفاده می‌شود.

قبل از آنژیوگرافی

دستورالعمل‌های آماده‌سازی قبل از آنژیوگرافی معمولاً شامل موارد زیر هستند:

• معمولاً باید شش تا هشت ساعت قبل از آزمایش چیزی به جز آب مصرف نکنید (ناشتا باشید). تیم درمان به شما خواهد گفت چه زمانی باید خوردن و آشامیدن را متوقف کنید.
• پس از انجام آنژیوگرافی به دلیل اثرات آرام‌بخش یا بیهوشی، خودتان نمی‌توانید رانندگی کنید. از کسی بخواهید که شما را به خانه برساند. در صورت نیاز به بستری کوتاه، بهتر است کسی همراهتان باشد، زیرا در ۲۴ ساعت اول پس از آزمایش ممکن است سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
• در صورتی که به غذاهای دریایی حساسیت دارید، سابقه واکنش آلرژیک به ماده حاجب یا بیهوشی داشته‌اید یا احتمال بارداری وجود دارد، حتماً پزشک خود را مطلع کنید.
• اگر داروهای ضدانعقاد، دیابت، ادرارآور یا سیلدنافیل (با نام‌های تجاری ویاگرا یا ریواتیو) مصرف می‌کنید، پزشک را در جریان بگذارید. ممکن است نیاز باشد مصرف برخی داروها قبل از آزمایش تغییر کند یا موقتاً قطع شود (هیچ دارویی را بدون مشورت پزشک قطع یا تغییر ندهید).
• اگر مبتلا به دیابت هستید، پزشک خود را مطلع کنید؛ ممکن است نیاز باشد پیش از آنژیوگرافی از انسولین یا داروی دیگری استفاده کنید.

بعد از آنژیوگرافی

پس از انجام آنژیوگرافی، کادر درمان محل ورود کاتتر را فشار می‌دهد تا از خون‌ریزی جلوگیری شود. اگر کاتتر از کشاله ران وارد شده باشد، تا چند ساعت پس از آزمایش باید به پشت دراز بکشید تا خون‌ریزی کنترل شود.

آنژیوگرافی کرونری معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ دقیقه طول می‌کشد. مدت زمان آزمایش بستگی به این دارد که آیا اقدامات جانبی مانند استنت‌گذاری هم هم‌زمان انجام می‌شوند یا خیر. این آزمایش معمولاً یک‌روزه است و پس از بهبودی می‌توانید به خانه بازگردید، اما در صورت انجام عمل پیچیده یا انجام آن بعدازظهر، ممکن است نیاز به بستری یک شب در بیمارستان باشد.

برای بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض پس از آنژیوگرافی، نکات زیر توصیه می‌شود:

• مصرف آب کافی برای دفع سریع‌تر ماده حاجب.
• استراحت کافی و خودداری از ورزش شدید یا بلند کردن اجسام سنگین تا چند روز.
• پرهیز از مصرف دخانیات و الکل.
• پس از بیهوشی، از رانندگی، کار با ماشین‌آلات یا اتخاذ تصمیمات مهم خودداری کنید.
• بانداژ محل ورود کاتتر را پس از ۲۴ ساعت بردارید؛ در صورت ترشح اندک، به مدت ۱۲ ساعت دیگر بانداژ تازه بگذارید.
• تا دو روز از رابطه جنسی و ورزش سنگین خودداری کنید.
• از پزشک خود بپرسید چه زمانی می‌توانید حمام کنید؛ معمولاً تا سه روز پس از آنژیوگرافی نباید حمام، دوش یا استخر بروید.
• تا سه روز از لوسیون در ناحیه محل سوراخ شدن استفاده نکنید.
• داروهای خود را طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
• یک هفته پس از آزمایش برای بررسی وضعیت خود به پزشک قلب مراجعه کنید.
• کادر درمان زمان مناسب برای بازگشت به کار و فعالیت‌های روزانه را به شما اطلاع خواهد داد.

آیا آنژیوگرافی دردناک است؟

به‌طور کلی آنژیوگرافی عروق کرونر دردناک نیست. با این حال ممکن است در موارد زیر درد خفیف و کوتاه‌مدتی را تجربه کنید:

• هنگام وارد کردن سوزن سرم برای تزریق داروی آرام‌بخش؛
• در زمان تزریق داروی بی‌حسی موضعی.

در طول انجام آزمایش، ورود و حرکت کاتتر در رگ‌های خونی نباید درد ایجاد کند. پس از آزمایش ممکن است در ناحیه‌های ورود سوزن سرم و کاتتر درد خفیفی داشته باشید که معمولاً ظرف حدود یک هفته برطرف می‌شود. در صورتی که در هر مرحله از آنژیوگرافی درد شدید احساس کردید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.

آیا نیاز به بستری پس از آنژیوگرافی هست؟

معمولا افرادی که آنژیوگرافی انجام می‌دهند، همان روز مرخص می‌شوند. با این حال، اگر آزمایش دیر انجام شود یا شرایط خاصی وجود داشته باشد، ممکن است نیاز به بستری یک‌روزه باشد. به‌طور کلی حتی در صورتی که هم‌زمان آنژیوپلاستی یا استنت‌گذاری انجام شده باشد، اغلب می‌توانید همان روز یا روز بعد به خانه بازگردید.

ماده حاجب در آنژیوگرافی چه کاربردی دارد؟

ماده حاجب یک رنگ مخصوص است که برای نمایان‌کردن رگ‌های خونی و جریان خون داخل آن‌ها در تصاویر اشعه ایکس به کار می‌رود.

چه زمانی می‌توانم از نتایج آنژیوگرافی مطلع شوم؟

در حین انجام آنژیوگرافی ممکن است بتوانید تصاویر رادیولوژی خود را مشاهده کنید. پس از پایان آزمایش، پزشک نتایج را برای شما تفسیر و توضیح خواهد داد.

کلام آخر

ممکن است شنیدن نیاز به آنژیوگرافی شما را نگران کند، اما وقتی بدانید آنژیوگرافی چیست و چه مراحلی دارد، می‌توانید با آرامش بیشتری این آزمایش را انجام دهید. یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش ریسک عوارض، انجام این آزمایش در مراکز درمانی معتبر و توسط پزشکان متخصص و با تجربه است.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.

اندوسکوپی روشی پزشکی است که در آن پزشک با استفاده از وسیله‌ای به نام اسکوپ، بدون نیاز به جراحی مستقیم، تصاویر و ویدئوهایی از اندام‌ها و ساختارهای داخلی بدن به دست می‌آورد. این روش برای بررسی، تشخیص و حتی درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارد. اندوسکوپی انواع مختلفی دارد و بسته به اندام هدف انتخاب می‌شود؛ از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به کولونوسکوپی و اندوسکوپی فوقانی اشاره کرد. همچنین روش‌های کم‌تهاجمی مانند لاپاراسکوپی نیز با دوربین انجام می‌شوند، اما به طور کامل اندوسکوپی محسوب نمی‌شوند.

با خدمات آزمایش در محل بیمارستان مجازی ایران می‌توانید بدون مراجعه حضوری به آزمایشگاه، نمونه‌گیری را در منزل یا محل کار انجام دهید و نتایج آزمایش خود را به‌صورت آنلاین دریافت کنید.

📞 0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.

با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.

اندوسکوپی چیست؟

اندوسکوپی روشی پزشکی برای مشاهده و بررسی ساختارهای داخلی بدن است. در این روش، پزشک وسیله‌ای به نام اندوسکوپ که یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین و منبع نور در انتهای خود است، وارد بدن می‌کند. این ابزار امکان تهیه تصاویر و فیلم از اندام‌ها یا نواحی مورد نظر را فراهم می‌سازد و پزشک می‌تواند همزمان تصاویر را بر روی مانیتور مشاهده و ارزیابی کند.

کاربرد اندوسکوپی

پزشک ممکن است در شرایط مختلف از اندوسکوپی استفاده کند، از جمله:

• بررسی علائم: اندوسکوپی می‌تواند علت علائمی مانند سوزش سر دل، تهوع، استفراغ، درد شکم، مشکل در بلع یا خونریزی را مشخص کند.
• تشخیص: این روش امکان نمونه‌برداری از بافت را برای بررسی در آزمایشگاه فراهم کرده و به تشخیص برخی بیماری‌ها و سرطان‌ها (مانند سرطان دستگاه گوارش فوقانی) کمک می‌کند.
• درمان: در برخی موارد می‌توان از ابزارهای ویژه‌ای که از طریق اندوسکوپ وارد بدن می‌شوند برای اقدامات درمانی استفاده کرد؛ مانند سوزاندن رگ‌های خونریزی‌دهنده، گشاد کردن مری، برداشتن پولیپ یا خارج کردن اجسام خارجی.

گاهی اندوسکوپی با روش‌های دیگر مثل سونوگرافی ترکیب می‌شود. در این حالت، یک پروب سونوگرافی به اندوسکوپ متصل می‌شود تا تصاویری دقیق از دیواره مری یا معده و حتی اندام‌های دورتر مانند پانکراس ایجاد کند. اندوسکوپ‌های جدیدتر علاوه بر ویدئوی باکیفیت بالا، از فناوری‌هایی مانند تصویربرداری باند باریک نیز بهره می‌برند که با استفاده از نور خاص، امکان شناسایی دقیق‌تر تغییرات پیش‌سرطانی مانند مری بارت را فراهم می‌سازد.

انواع اندوسکوپی

انواع گوناگونی از اندوسکوپی وجود دارد، اما اساس کار همه آن‌ها یکسان است. در این روش، پزشک اندوسکوپ را از راه‌های طبیعی بدن مانند دهان یا مقعد، یا از طریق یک برش کوچک وارد بدن کرده و ناحیه موردنظر را بررسی یا درمان می‌کند. تفاوت نام‌گذاری اندوسکوپی‌ها معمولاً به دو عامل بستگی دارد:

• نام روش: معمولاً بر اساس اندام تحت بررسی انتخاب می‌شود؛ مثلاً کولونوسکوپی برای بررسی روده بزرگ.
• نوع اندوسکوپ: نام وسیله نیز با اندامی که برای آن طراحی شده ارتباط دارد؛ مثلاً کولونوسکوپ برای کولونوسکوپی. اندوسکوپ‌ها ممکن است انعطاف‌پذیر یا سخت باشند و برخی از آن‌ها کانال‌هایی برای عبور ابزارهای جراحی یا نمونه‌برداری دارند.

بر همین اساس، انواع اندوسکوپی شامل موارد زیر است:

• آنوسکوپی: بررسی مقعد و رکتوم از طریق مقعد.
• آرتروسکوپی: بررسی مفصل با ورود اندوسکوپ از طریق برش روی مفصل.
• برونکوسکوپی: بررسی نای و ریه‌ها از طریق دهان یا بینی.
• کولونوسکوپی: معاینه کل روده بزرگ از طریق مقعد.
• سیستوسکوپی: بررسی مجرای ادرار و مثانه از طریق مجرای ادرار.
• انتروسکوپی: بررسی روده کوچک از طریق دهان (بخش فوقانی) یا مقعد (بخش تحتانی).
• اندوسکوپی فوقانی (EGD): بررسی مری، معده و ابتدای روده کوچک از طریق دهان.
• هیستروسکوپی: بررسی رحم از طریق واژن.
• لاپاراسکوپی: بررسی اندام‌های شکمی و تولیدمثلی از طریق برش کوچک در شکم.
• لارنگوسکوپی: بررسی حنجره از طریق دهان یا بینی.
• مدیاستینوسکوپی: بررسی ناحیه مدیاستینوم (بین ریه‌ها) از طریق برشی بالای استخوان سینه.
• نورواندوسکوپی: بررسی مغز از طریق برشی در جمجمه.
• پروکتوسکوپی (سیگموئیدوسکوپی سفت): بررسی مقعد و رکتوم از طریق مقعد.
• سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر: بررسی قسمت سیگموئید روده بزرگ و رکتوم از طریق مقعد.
• توراکوسکوپی (پلوروسکوپی): بررسی ریه‌ها و اطراف آن‌ها از طریق برشی در قفسه سینه.
• اورتروسکوپی: بررسی حالب‌ها (لوله‌های متصل‌کننده کلیه به مثانه) از طریق مجرای ادرار.

اندوسکوپی پیشرفته چیست؟

پژوهشگران همواره در تلاش‌اند تا روش‌های اندوسکوپی را کمتر تهاجمی کنند. یکی از این نوآوری‌ها اندوسکوپی کپسولی است؛ در این روش بیمار کپسولی به اندازه یک قرص ویتامین را می‌بلعد که درون آن دوربینی کوچک قرار دارد. این کپسول هنگام عبور از مری، معده و روده کوچک، تصاویر دقیقی ثبت می‌کند و به پزشکان امکان می‌دهد وجود خونریزی یا تومورهای دستگاه گوارش را شناسایی کنند.

چه بیماری‌هایی با اندوسکوپی شناسایی می‌شوند؟

اندوسکوپی یکی از روش‌های مهم تشخیصی و غربالگری است که پزشکان از آن برای شناسایی طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها استفاده می‌کنند. به‌ویژه کولونوسکوپی به‌عنوان رایج‌ترین نوع اندوسکوپی برای غربالگری و تشخیص سرطان روده بزرگ شناخته می‌شود. همچنین یکی از کاربردهای مهم اندوسکوپی، نمونه‌برداری (بیوپسی) برای بررسی‌های آزمایشگاهی و تشخیص قطعی بیماری‌ها است.

برخی از بیماری‌هایی که می‌توان با کمک اندوسکوپی تشخیص داد عبارت‌اند از:

• بیماری‌های دستگاه گوارش مانند پولیپ و سرطان روده بزرگ؛
• مشکلات سر و گردن از جمله اختلالات بلع و التهاب حنجره (لارنژیت)؛
• بیماری‌های مفصلی مثل آرتروز، پارگی یا دررفتگی؛
• اختلالات سیستم عصبی مانند تومورهای مغزی؛
• بیماری‌های ریوی و عفونت‌های سیستم تنفسی؛
• مشکلات دستگاه ادراری شامل سنگ کلیه و عفونت‌های ادراری؛
• بیماری‌های دستگاه تولیدمثل مانند خونریزی غیرطبیعی رحم، اندومتریوز و نازایی.

درمان با اندوسکوپی

برخی از انواع اندوسکوپی علاوه بر نقش تشخیصی، کاربرد درمانی نیز دارند و می‌توانند به پزشک در انجام اقدامات مختلف کمک کنند. برای مثال، از طریق اندوسکوپی می‌توان:

• زخم‌ها را ترمیم و بخیه زد؛
• دارو به‌طور مستقیم تزریق کرد؛
• مایعات و ترشحات اضافی را تخلیه نمود؛
• خونریزی داخلی را کنترل و متوقف کرد؛
• بافت یا تومورهای غیرطبیعی را برداشت؛
• انسدادها را رفع یا مجاری تنگ‌شده را گشاد کرد؛
• استنت‌ها (لوله‌های کوچک برای باز نگه‌داشتن مجاری مسدودشده) قرار داد؛
• برخی جراحی‌ها را به‌صورت کم‌تهاجمی انجام داد.

همچنین در روش لاپاروسکوپی که نوعی جراحی حداقل‌تهاجمی است، پزشک به جای ایجاد یک برش بزرگ، با چند برش کوچک وارد بدن می‌شود و عمل جراحی را انجام می‌دهد. این تکنیک نسبت به جراحی‌های سنتی آسیب کمتری دارد و به همین دلیل برای درمان بسیاری از بیماری‌ها روش ترجیحی به شمار می‌رود.

آمادگی قبل از اندوسکوپی

پیش از انجام اندوسکوپی، پزشک دستورالعمل‌های دقیقی را برای آماده‌سازی در اختیار شما قرار می‌دهد. برخی از مهم‌ترین توصیه‌ها عبارت‌اند از:

• ناشتا بودن: معمولاً لازم است حدود ۸ ساعت پیش از اندوسکوپی از خوردن غذاهای جامد و ۴ ساعت پیش از آن از نوشیدن مایعات خودداری کنید تا معده کاملاً خالی باشد.
• قطع یا تنظیم داروها: ممکن است پزشک مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین یا آسپرین را چند روز قبل از اندوسکوپی متوقف کند، زیرا این داروها خطر خونریزی حین عمل را افزایش می‌دهند. اگر بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون یا مشکلات قلبی دارید، دستور مصرف داروهایتان با توجه به شرایط‌تان توسط پزشک مشخص می‌شود. بهتر است فهرست کامل داروها و مکمل‌های خود را به پزشک ارائه دهید.
• آماده‌سازی روده: برای برخی روش‌ها مانند کولونوسکوپی یا آنتروسکوپی، نیاز است روده‌ها تخلیه شوند. به همین منظور معمولاً یک برنامه آماده‌سازی روده به شما داده می‌شود.
• قطع مصرف دخانیات: لازم است چند روز پیش از اندوسکوپی از مصرف سیگار و سایر محصولات دخانی خودداری کنید.
• هماهنگی برای بازگشت به منزل: اگر در حین عمل از داروهای آرام‌بخش یا بیهوشی استفاده شود، توانایی رانندگی نخواهید داشت. بنابراین بهتر است یکی از نزدیکان همراه شما باشد.
• انجام آزمایش‌های تکمیلی: بسته به نوع اندوسکوپی، ممکن است پزشک آزمایش‌هایی مانند آنالیز ادرار (برای بررسی عفونت‌های ادراری پیش از اندوسکوپی دستگاه ادراری) یا تست بارداری (پیش از هیستروسکوپی) درخواست کند.

اطلاع‌رسانی کامل درباره سوابق پزشکی و بیماری‌های پیشین به پزشک، می‌تواند به ایمنی و موفقیت بیشتر اندوسکوپی کمک کند.

در طول اندوسکوپی (نحوه ورود و مسیر دوربین در بدن)

مدت زمان اندوسکوپی بسته به نوع آن معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت متغیر است. بیشتر بیماران همان روز پس از انجام اندوسکوپی به خانه بازمی‌گردند، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به بستری یک‌شبه در بیمارستان باشد.

در اغلب روش‌ها، پزشک از داروهای آرام‌بخش متوسط استفاده می‌کند تا بیمار در طول عمل در حالت خواب‌آلود باشد و دردی احساس نکند. در موارد محدودی، بیهوشی عمومی همراه با لوله‌گذاری تنفسی لازم می‌شود. گاهی نیز به‌جای بیهوشی کامل، ترکیبی از بی‌حسی موضعی و آرام‌بخش تجویز می‌شود که در این حالت تنها ناحیه‌ای مشخص بی‌حس شده و بیمار به طور کامل به خواب نمی‌رود.

آرام‌بخش‌ها باعث می‌شوند بدن و ذهن شما در حالت آرامش قرار گیرد. پس از اینکه به اندازه کافی آرام شدید یا به خواب رفتید، پزشک به‌آرامی اسکوپ را وارد کرده و آن را به سمت ناحیه مورد نظر هدایت می‌کند. سپس با تنظیم موقعیت اسکوپ، اندام‌ها و ساختارهای داخلی روی مانیتور قابل مشاهده می‌شوند. در ادامه، بخش‌های مشکوک بررسی و در صورت نیاز نمونه‌برداری یا اقدام درمانی انجام می‌شود. در پایان، اگر برای ورود اسکوپ برشی ایجاد شده باشد، آن ناحیه بسته خواهد شد.

بعد از اندوسکوپی

پس از انجام اندوسکوپی، تیم پزشکی علائم حیاتی شما را بررسی می‌کند. به دلیل تأثیر آرام‌بخش یا بیهوشی، ممکن است کمی گیجی یا خواب‌آلودگی احساس کنید، اما اغلب بیماران همان روز به خانه بازمی‌گردند. بهتر است در بقیه روز استراحت کرده و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. بسته به نوع اندوسکوپی، از پزشک خود راهنمایی بگیرید تا بدانید دوره بهبودی شما چگونه خواهد بود و چه مراقبت‌هایی لازم است.

نتیجه اندوسکوپی

تیم پزشکی زمان دریافت نتایج آزمایش یا بررسی اندوسکوپی را به شما اطلاع می‌دهد. ممکن است نتایج همان روز به شما ارائه شود یا برای بررسی دقیق‌تر، جلسه‌ای در تاریخ دیگری با شما برنامه‌ریزی کنند.

خطر اندوسکوپی

اندوسکوپی روشی بسیار ایمن محسوب می‌شود، اما مانند هر روش پزشکی دیگری ممکن است با برخی خطرات همراه باشد، از جمله:

خونریزی: اگر در طول اندوسکوپی از بافت نمونه‌برداری (بیوپسی) یا اقدام درمانی انجام شود، احتمال خونریزی پس از عمل افزایش می‌یابد. در موارد نادر ممکن است نیاز به تزریق خون باشد.

عفونت: بیشتر اندوسکوپی‌ها تنها معاینه یا بیوپسی انجام می‌دهند و خطر عفونت در آن‌ها پایین است. این خطر در مواردی که اقدامات اضافی همراه با اندوسکوپی انجام شود، کمی بیشتر است. بیشتر عفونت‌ها خفیف بوده و با مصرف آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند. در برخی افراد با ریسک بالای عفونت، پزشک ممکن است پیش از عمل داروی پیشگیرانه تجویز کند.

پارگی اندام‌ها: احتمال پارگی اندام‌هایی مانند مری یا بخش‌های دیگر دستگاه گوارش وجود دارد. در صورت رخ دادن، ممکن است نیاز به بستری شدن یا حتی جراحی ترمیمی باشد. این عارضه نادر است و تقریباً از هر ۲۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ اندوسکوپی فوقانی یک مورد رخ می‌دهد، اما انجام اقدامات اضافی مانند گشادکردن مری، ریسک را افزایش می‌دهد.

واکنش به آرام‌بخش یا بیهوشی: بعضی اندوسکوپی‌ها مانند اندوسکوپی فوقانی با آرام‌بخش یا بی‌حسی انجام می‌شوند. میزان خطر واکنش به داروهای آرام‌بخش یا بیهوشی کم است، اما رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشک مانند ناشتا بودن و قطع مصرف برخی داروها می‌تواند احتمال بروز عوارض را کاهش دهد.

عوارض جانبی اندوسکوپی

اکثر عوارض جانبی اندوسکوپی طی دو روز اول پس از انجام آن بهبود می‌یابند. نوع عوارض به روش انجام اندوسکوپی و محل ورود دستگاه بستگی دارد. برای مثال، اگر اندوسکوپ از طریق گلو وارد شده باشد، ممکن است احساس گلودرد یا تغییر موقت صدا داشته باشید. اگر دستگاه از طریق روده وارد شده باشد، امکان دارد دچار نفخ، گرفتگی یا حالت تهوع شوید. پزشک توصیه‌هایی برای کاهش و مدیریت این عوارض ارائه می‌کند و در صورت لزوم، داروهای مسکن مناسب تجویز خواهد شد.

آیا در اندوسکوپی بیهوشی لازم است؟

خیر، این موضوع به نوع اندوسکوپی بستگی دارد. در برخی اندوسکوپی‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که مربوط به دستگاه گوارش هستند، ممکن است تحت بیهوشی قرار بگیرید. در انواع دیگر، ممکن است بیدار باشید، اما داروهایی دریافت می‌کنید که از احساس درد جلوگیری می‌کنند. پزشک پیش از انجام اندوسکوپی تمام جزئیات را برای شما توضیح خواهد داد.

 آیا اندوسکوپی درد دارد؟

داروهای بیهوشی و آرام‌بخش از احساس درد در طول اندوسکوپی جلوگیری می‌کنند. در برخی موارد، مانند کولونوسکوپی، ممکن است هنگام ورود دستگاه کمی فشار حس کنید، اما این حالت معمولاً سریع برطرف می‌شود.

چند ساعت پس از اندوسکوپی می‌توان غذا خورد؟

پس از انجام اندوسکوپی، بسته به استفاده یا عدم استفاده از داروهای بیهوشی، بهتر است حداقل یک تا دو ساعت صبر کنید و سپس مصرف مایعات و غذاهای سبک را آغاز کنید.

کلام آخر

حتی با وجود داروهای مسکن و استفاده از سونوگرافی، وارد کردن اسکوپ به داخل بدن ممکن است چندان راحت نباشد؛ با این حال، اندوسکوپی می‌تواند شما را از انجام مراجعات مکرر برای گرفتن تصاویر بیشتر بی‌نیاز کند. برخی نمونه‌برداری‌ها (بیوپسی) تنها با کمک اندوسکوپی قابل انجام هستند. علاوه بر این، اندوسکوپی یک روش درمانی امن و کم‌تهاجمی است که از ایجاد برش‌های بزرگ روی بدن جلوگیری می‌کند، و نتیجه آن جراحی‌های سریع‌تر با دوره بهبودی کوتاه‌تر است. بیشتر اندوسکوپی‌ها معمولاً حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشند و معمولاً همان روز می‌توانید به خانه بازگردید. اگر در این زمینه پرسشی دارید یا توضیحات پزشک برایتان کافی نیست، می‌توانید از راهنمایی پزشکان باتجربه بیمارستان مجازی ایران بهره‌مند شوید.

سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.